Arama
Eski Türkçe aile sözlüğü
Türkler, geçmişten günümüze kadar geniş coğrafyada hüküm sürmüş bir millettir. Zamanla belli bölgelere yayılmış ve başka topraklar üzerinde devletler kurmuşlardır. Her anlamda çeşitlenen kültür ve geleneğin en önemli yansıması ise şüphesiz dil alanında olmuştur. Bu anlamda Eski Türkçede akrabalık münasebetlerini gösteren kelime sayısı oldukça fazladır. Sözcüklerin büyük bir kısmı gelişmiş Batı dillerinin hiçbirinde bulunmaz. Bunlar, Batı dillerinde ancak tarifle izah edilebilir. Bu husus Türkçenin zenginliğini gösterir. İşte sizler için derlediğimiz, Eski Türkçe aile sözlüğü…
💠 Kadaş-kadhaş-kadaşlık - Kardeş
🔸 Eski Türkçede "kardeşlik, hısımlık, akraba, kardeş gibi yakın olan" anlamlarına gelir. Köktürkçe yazıtlarda karşımıza en çok çıkan akrabalık terimlerinden birisi de kadaştır. Arkadaş kelimesinin kökeninin olduğu da kaynaklarda yer alır.
➡ Tawâr üçün tengrini edlemedip / Uya qadaş oglını çınla bogâr.
➡ Zenginlik uğruna yaratandan yüz çevirir ( gözü yalnızca malı görür, yaratanını unutur) Kendi kardeşinin oğlunu gerçekten (mal uğruna) öldürür.
Divanü Lügati't Türk
💠 Kangdaş - Kardeş
🔸 Kaşgarlı Mahmut, bu kelimenin anlamını "babaları bir olan kardeşler" şeklinde açıklar. Kaynaklarda "kadaş" şeklinde kullanımını da görürüz. Bu sözcük atasözünde de geçer.
➡ Qangdaş qama urür, ögdeş örü tartar.
➡ Babaları aynı ama anneleri farklı olan erkek kardeşler birbirileriyle çok sert dövüşürler (çünkü aralarında nefret duyguları vardır); aynı anneden olan çocuklar ise birbirlerine yardım ederler. (çünkü aralarında sevgi bağı vardır)
Divanü Lügati't Türk
💠 Kükü - Teyze
🔸 Divanü Lügati't Türk'te, küküy olarak ele alınır. Doğru kullanımı bu şekilde kabul edilir. Bu terimin yerini, Anadolu'da bugün "hala" almıştır. Anadolu'da "eme" hala anlamında, "hala" ise teyze anlamında kullanılır. Teyzeye, küküy de denir ve bu daha doğru bir kullanımdır.
➡ Küküyüm keldi.
➡ Teyzem geldi
Divanü Lügati't Türk
💠 İkkiz - İkiz
🔸 Eski Türkçe "ikiz" kelimesi günümüze kadar ulaşır. İkkiz oğlan=ikiz çocuk olarak aşağı yukarı bütün Türk lehçelerinde kullanılan terimi, bazen "ekiz" şeklinde de görürüz. Kaşgarlı Mahmud bu kelimeye Divanü Lügati't Türk adlı eserinde yer verir.
