Arama
Hafızlarda yer edinen 'laedri' mahlaslı beyitler ve anlamları
Toplum hafızasında yer alan özlü sözler gibi bazı beyitler de asırlar boyunca halk arasında yaşar. O kadar ki bazen kimin söylediği bile unutulur fakat beyit unutulmaz. Edebiyatımızda kim olduğu bilinmeyen anlamına gelen laedri kavramı da bunun için vardır. Sizler için zaman içerisinde kalıplaşarak hafızlarda yer edinen 'laedri' mahlaslı beyitleri derledik.
Kendi hüsnün hûblar şeklinde peyda eyledin
Çeşm-i âşıktan dönüp sonra temâşâ eyledin
İlahi! Kendi güzelliğini insanlara sevdirmek için bir ayna hükmündeki güzellerin yüzünde yansıttın da, sonra dönüp bir de onu, aşığın gözünde temaşaya koyuldun. (Bu durumda seyreden de sensin, seyredilen de; güzel de sensin güzellik de…)
Zalimin ser-rişte-i ikbalini bir ah keser
Rızka mani olanın rızkını Allah keser
Zalimin ikbal ucunun mazlumun ağzından çıkan bir ah keser. Rızka mani olanın rızkını Allah keser.
Olunca bir kişinin bahtı kavî talii yar
Kehlesi dahi mahallinde onun işe yarar
Bir kişinin bahtı açık talihi de kuvvetli ise yeri geldiğinde biti bile onun işe yarar.
*Bu beyit Rüstem Paşa'nın bit yüzünden saraya damat olması ve Mihrimah Sultan ile evlenmesi üzerine söylenmiştir.
Kim okursa Farisî
Gitti deynin yarısı
Kim Farsça öğrenirse dinin (ya da borcun) yarısı gitti sayılır.
* Deyn (borç) kelimesi din şeklinde de okunur. Vaktiyle cahiller arasında kalan bezirgân, borçlularına duyuru yapıp Farsça öğrenenlerin borçlarının yarısını sileceğini söylemiş. Ama borçlular bunu da "gitti dinin yarısı" şeklinde okumuşlar.