Arama
Hiç gitmediği İstanbul’da şöhreti dillere destan şair: Lamiî Çelebi
Lamii Çelebi 15. yüzyılın son çeyreği ile 16 yüzyılın ilk yarısında yaşamış, nazım ve nesir türlerinde önemli eserler kaleme almış divan edebiyatının en velut şairlerindendir. Çelebi, Molla Cami'den çevirdiği eserlerden dolayı çok sayıda şuara tezkirecisi onu Cami-i Rum olarak anmıştır. Lamii Çelebi, Molla Cami'den başka Osmanlı sahası dışından Unsuri, Cürcani, Ehl-i Şirazi, Ali Şir Nevai ve Fettahi gibi bazı şahısların da eserlerini Osmanlı Türkçesine kazandırmıştır. Edebiyat tarihinde bu denli önemli bir isim olan Lamii Çelebi'nin hayatına dair detayları ve edebi kişiliğini şiirlerinden örneklerle derledik.
🔸 Şair, şiirlerinde düzyazının akıcılığını, güzelliğini yaydığı için Lami'i mahlasını almıştır.
Lamiî Çelebi, çeşitli konularda manzum, mensur; tercüme, telif çok sayıda eser vermiştir. Araştırmalarda eserlerinin sayısı farklı olarak verilmektedir.
🔸 O, 55 yaşlarında yazdığı Şerefü'l-İnsân adlı eserinde bunların sayısının 24 olduğunu söyler ve şu şekilde sıralar:
Şevâhidü'n-Nübüvve, Nefahatü'l-Üns, Risâle-i Tasavvuf, Hüsn ü Dil, Münâzara-i Bahâr u Şitâ, Şerh-i Dîbâce-i Gülistân, Münşe'ât-ı Makâtib, Hall-i Mu'ammâ-yı Mîr Hüseyn, Risâle-i 'Arûz, Menâkıb-ı Üveysü'l-Karânî, 'İbret-nâme, Risâle-i Usûl min-el-Fünûn, Mevlidü'r-Rasûl 'Aleyhi's-Selâm, Maktel-i İmâm Hüseyn, Salâmân u Absâl, Şem' ü Pervâne, Gûy u Çevgân, Ferhâd ile Şîrîn, Vâmık u 'Azrâ, Kıssa-i Evlâd-ı Câbir, Lugat-i Manzûme, Risâle-i Fâl, Şehr-engîz, Dîvân-ı Eş'âr. Sayıca oldukça fazla eser veren müellifin Şerefü'l-İnsân'la 25'e ulaşan eserlerine telif ve tercüme birkaç tane daha ilave ettiği bilinmektedir.
Kerçi ẖâk etdi vücûdum ḥasret-i rûyuñ senüñ
Gitmedi dilden hevâ-yı gadd-i dil-cûyuñ senüñ
🔸 Her ne kadar senin yüzünü görmek hasreti vücudumu toprak ettiyse de; o uzun boyunu görme arzusu gönlümden gitmedi.
Micmer-i cânın yakaldan ʻışk odı ben ẖastenüñ
Ṭoydı bûy-ı üstüẖânumdan seg-i kûyun senüñ
🔸 Aşk ateşi ben aşk hastasının can buhurdanını yaktığından beri, kapını bekleyen köpekler kemiklerimin yanık kokusundan doydular.
