Arama
Mim Kemal Öke’nin ‘Kutsal Topraklarda Casuslar Savaşı’ eserinden alıntılar
Mim Kemal Öke ve kalemdaşların ele aldığı 'Kutsal Topraklarda Casuslar Savaşı', Osmanlı İmparatorluğu'nun son zamanlarında hükmettiği toprakları elinden almak ve bu cihan devletine son vermek için, sömürge devletlerinin ve bunların Osmanlı içerisindeki işbirlikçilerinin devlet içerisinde yürütmüş oldukları operasyonları ele alan, dikkatle okunması ve üzerine düşünülmesi gereken önemli bir özelliğe sahip. Başta İngiltere olmak üzere yabancı ülkelerin casuslarının, bu koca çınarı içten içe nasıl çürüttüklerini gün yüzüne çıkaran bu nadide eser, tarih şuurunun tazelenmesinde de önemli bir yer tutmakta...
"Savaşın başlangıcında Viyana'da, yüksek din ve hanedana yakın çevrelerden münasip vesilelerle yararlanarak ve savaştan galip çıkıldıktan sonra Fransa'nın yerine Yakın-Doğudaki katoliklerin hamiliğini üzerine almak için planlar yapılmıştı...
Savaşın başlangıcında Babıali tarafından kapitülasyonların tek taraflı bir kararname ile kaldırılmasıyla Fransa'nın dini hamiliği kendiliğinden ortadan kalkmış oluyordu. Türkiye'nin savaştan sonra da yabancıların hamiliğine tekrar müsaade etmesi mümkün değildi."
Mim Kemal Öke
"Gertrude 27 Kasım 1905'te ailesine Şam'dan yazdığı bir mektupta siyasal tahlillerde bulunmaktadır:
"İngiliz olmamın büyük yararını görmekteyim... Bölgedeki itibarımız beş yıl öncesine göre oldukça artmış durumda. Bu bence özellikle hükümetimizin Mısır'daki başarısının ve Rusya'nın Japonlara yenilmesinden sonra bölgede sarsılan Rus otoritesinin, Lord Curzon'un Afganistan ile anlaşarak Hindistan'ın kuzeyini Rus tehlikesine tamamen kapamasından sonra daha da azalmasının sonucudur. İngiliz heyeti Kabil'de geri çevrilmiş olsaydı, İngiliz turisti Şam'da bu kadar serbestçe dolaşamazdı.""
Mim Kemal Öke
"Osmanlılar genel olarak birbirleriyle sürekli didişen bedevi kabilelerini kah hediyelerle etkilemeye çalışarak, kah birbirlerine düşürerek kontrol altında tutmaya çalışırlar, işler kontrolden çıkarsa bir ordu gönderirlerdi."
Mim Kemal Öke
"Gertrude Bell Suriye ve Kuzey Arabistan'daki gezilerini anlattığı "The Desert and the Sown" adlı kitabını Hindistan'da yönetici olan arkadaşı Sir Alfred Comyn Lyall'e ithaf etmişti. Bell'in bu arkadaşının 'Lyallist doktrinler' olarak belirginleşen düşünceleri yabancı ülkelerin İngiliz kurallarıyla yönetilmelerine, fakat bu yapılırken yerel geleneklere ve kurumlara mümkün olduğu kadar saygı gösterilmesi fikrine, ve Mısır'ın bu uygulamaya mükemmel bir örnek olduğu görüşüne dayanmaktadır. Birinci Dünya- Savaşı bittikten sonra Bell'in görüşlerinin tamamen değiştiği ve tam bir Arap bağımsızlığı savunucusu haline geldiği görülecektir."
Mim Kemal Öke
"İngiltere savaş öncesi dönemde Arabistan'ın iç bölgelerine karışmamakta, bölgedeki Osmanlı yönetimini desteklemekte, İbni Suud'u kendisine önerilen Necid mutasarrıfı payesini kabul etmeye ve Osmanlı'ya karşı çıkmamaya ikna etmeye çalışmaktadır. Arabistan'ı ve yerel düşünceleri Gertrade Bell kadar hatta daha da iyi bilen bir başka gezgin, eski Kuveyt İngiliz temsilcisi yüzbaşı Shakespear ise İngiltere hükümetini İbni Suud'la birleşmeye yöneltmek ve onun sayesinde Arabistan'da güçlü olmak için başarısız kalan bir savaş vermektedir."
Mim Kemal Öke