Arama
Ortak değerlerimiz "vatan"
Vatan, bir milletin köklerini saldığı ve varlığını duyurduğu topraklardır. İsmini aldığı, üne kavuştuğu, savaştığı ve var olmasının yeterli olduğu kutsiyetidir. Hayati öneme sahip olan bu ifade, Türk lehçelerinde türlü deyişleri ile karşılık bulmuştur. Özbek, Kazak, Saha ve diğer Türk lehçelerinde yüreği titreden bir kelimedir. İşte, Türk lehçelerinde "vatan" sözcüğünün karşılıkları...
KAZAN TATAR TÜRKÇESİ
Vatan- Tugan il
◾ Rusya sınırları içinde yaşamlarını sürdüren bir diğer Türk topluluğu, Kazan Tatarlarıdır.
◾ Kazan Tatar Türkçesinde "vatan" kelimesini temsil eden kelime "tugan il"dir.
◾ Kazan Tatar edebiyatının önemli temsilcilerinden biri olan Abdullah Tukay'ın "Ana Dil" şiiri bu sözcüğe verilebilecek en güzel örnektir.
➡ Çiklevek vattım teş belen/ Kükrektege köç belen/ Köndez ütkerem eş belen/ Sagnam irte/ Kiç belen
(Fındık kırdım dişle/ Göğüsteki güçle/ Gündüz geçiririm işle/ Özlerim sabah akşam)
Kazan Tatar cırı - Şarkısı
KIRIM TATAR TÜRKÇESİ
Vatan- Curt
◾ Tatarların Ukrayna sınırları içinde vatan kurmuş olan önemli temsilcisi Kırım Türkleridir.
◾ Kırım Türkçesinde "vatan" kelimesi karşımıza "curt" sözcüğü ile çıkar.
➡ Ul curt kuvnagı, kız el kuvnagı.
(Oğlan yurdun kıvancı, kız elin kıvancı.)
Kırım Tatar Türkçesi atasözü
NOGAY TÜRKÇESİ
Vatan- El
◾ Nogayların büyük bir kısmı, Kafkasya topraklarında yaşamaktadır. Nogay Türkçesinde "vatan" kelimesinin karşılığı olarak "el" sözcüğü kullanılır. Bu bakımdan Eski Türkçe ile yakınlığı söz konusudur.
➡ Erden ozuv bar, elden ozuv yok.
(Erden vazgeçilir, elden (vatandan) vazgeçilmez.)
➡ Tuvgan elding eri-cennet-, suvı-serbet.
(Vatanımın (doğduğum yer) yeri cennet, suyu şerbet.)
Nogay Türkçesi atasözleri
SAHA (YAKUT) TÜRKÇESİ
Vatan- İye doydu
◾ Kuzeydoğu yani Sibirya grubunda içinde yer alan Saha Türkçesi, Rusyanın kuzeyinde yaşayan Türk topluluğudur. Diğer lehçelere kıyasen dil bakımından daha çok farkları vardır.
◾ Saha Türkçesinde "vatan" kelimesi "iye doydu" sözcüğü ile karşılık bulur.
➡ Connoox kihi tutaybat.
(İnsan kendi muhitinde ihtiyaca katlanmaz.)
↪ Bülbülü altın kafese koymuşlar, "ille de vatanım" demiş.
