Arama
Ortak değerlerimiz "vatan"
Vatan, bir milletin köklerini saldığı ve varlığını duyurduğu topraklardır. İsmini aldığı, üne kavuştuğu, savaştığı ve var olmasının yeterli olduğu kutsiyetidir. Hayati öneme sahip olan bu ifade, Türk lehçelerinde türlü deyişleri ile karşılık bulmuştur. Özbek, Kazak, Saha ve diğer Türk lehçelerinde yüreği titreden bir kelimedir. İşte, Türk lehçelerinde "vatan" sözcüğünün karşılıkları...
KARAKALPAK TÜRKÇESİ
Vatan- Jurt/Watan
◾ Özbekistan'ın kuzeybatısında yaşamlarını sürdüren Karakalpak Türklerinin "vatan" kelimesinin karşılığı olarak "jurt" sözcüğünü kullanırlar.
◾ Bu lehçe şekil ve ses bakımından Kazak Türkçesine benzemektedir. Bir diğer yaygın karşılığı "watan" sözcüğüdür.
Sahra xalqı köşip gezmek,
Kantli yerden watan düzmak,
Qalpaqtın uğlıdır Özbek,
Özbek yekke bolğan eken.
(Sahra halkı göçüp gezmek,
Kentli yerden vatan düzmek,
Kalpak'ın oğludur Özbek,
Özbek tek başına olmuş imiş.)
KARAY TÜRKÇESİ
Vatan- Yer sub
◾ Başta Kırım olmak üzere Litvanya, Rusya, Polonya ve Fransa'da yaşayan Karay Türklerinin kullandıkları "vatan" kelimesinin karşılığı "yer sub"dır.
KAZAK TÜRKÇESİ
Vatan- Otan
◾ Kuzeybatı grubunun Türkiye'de de bilinen en yaygın lehçesi olan Kazak Türkçesinde "vatan" kelimesi "otan" olarak karşılık bulmaktadır.
➡ Gılımnın nur sevlesi tüspegen son,
Könili bizdin jurttın qara jatır.
(İlmin nurdan ışığı düşmediği için,
Bizim yurdun gönlü kararıyor.)
KAZAN TATAR TÜRKÇESİ
Vatan- Tugan il
◾ Rusya sınırları içinde yaşamlarını sürdüren bir diğer Türk topluluğu, Kazan Tatarlarıdır.
◾ Kazan Tatar Türkçesinde "vatan" kelimesini temsil eden kelime "tugan il"dir.
◾ Kazan Tatar edebiyatının önemli temsilcilerinden biri olan Abdullah Tukay'ın "Ana Dil" şiiri bu sözcüğe verilebilecek en güzel örnektir.
➡ Çiklevek vattım teş belen/ Kükrektege köç belen/ Köndez ütkerem eş belen/ Sagnam irte/ Kiç belen
(Fındık kırdım dişle/ Göğüsteki güçle/ Gündüz geçiririm işle/ Özlerim sabah akşam)
Kazan Tatar cırı - Şarkısı
KIRIM TATAR TÜRKÇESİ
Vatan- Curt
◾ Tatarların Ukrayna sınırları içinde vatan kurmuş olan önemli temsilcisi Kırım Türkleridir.
◾ Kırım Türkçesinde "vatan" kelimesi karşımıza "curt" sözcüğü ile çıkar.
➡ Ul curt kuvnagı, kız el kuvnagı.
(Oğlan yurdun kıvancı, kız elin kıvancı.)
Kırım Tatar Türkçesi atasözü