Arama
Tarihin ışığında yaşayan insan hazineleri
Yaşayan insan hazineleri, bir ülkenin somut olmayan kültürel mirasıdır. Usta-çırak ilişkisiyle öğrenilen sanat, yıllar boyu bin bir emekle inşa edilir. Ömrünü sanata adayan ve sayısız çırak yetiştiren Türkiye'nin yaşayan insan hazinelerini sizler için derledik.
Yazmacılık, daha çok pamuklu kumaşlar üzerine boya, fırça ve oyulmuş ahşap kalıplarla çizmek veya basmak suretiyle meydana getirilen eski bir el sanatı koludur. Bu işi yapanlara da "yazmacı" ya da "basmacı" denilir.
Yazma sanatçısı Cemil Kızılkaya, 1949 yılında Kastamonu ili Taşköprü ilçesine bağlı Çoroğlu köyünde doğdu. Yazma sanatı ile 1971 yılında ilgilenmeye başlayan sanatçı, kısa sürede bu sanatın tüm inceliklerini, öğrendi. Cemil Kızlkaya ceviz kabuğu, ıhlamur ve şeftali yaprağından ürettiği doğal yazma boyasını kullanmaya devam eden son ustalardan birisidir. Baskı işlemi sırasında kullandığı kalıpların oyma işlemi de kendisi tarafından yapılıyor. Kızılkaya'nın koleksiyonunda dört yüzü aşkın kalıp bulunuyor.
1965 yılında Gülnar ilçesinde bir Yörük obasında dünyaya gelen Emine Karadayı, kaybolmakta olan Sarıkeçili Yörük kültürünün örnek bir temsilcisi... Okuma yazması olmayan ancak çok yetkin bir dokumacı olan Emine Karadayı bu konuda bildiği her şeyi annesinden öğrenmiş. Sarıkeçili Yörük kültürü açısından önemli bir gelenek aktarıcısı olan Karadayı ailesi ile birlikte Mersin sahilleri ve Konya yaylaları arasında konar-göçer hayvancılığa devam ediyor.
1953 Erzurum'da doğan Fuat Başar, Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitimine devam ederken Hamit Aytaç ile de mektuplaşarak hocadan hat dersi almaya başladı. 1980 senesinde sanat aşkını tıp öğrenimine tercih etti ve hocalarından feyiz alabilmek için İstanbul'a geldi.1989 yılında ebru ustası Mustafa Düzünman'dan, biri Osmanlı Türkçesi olmak üzere üç ebru icazeti aldı. Hocalarının vefatı ile kendi atölyesini kuran Fuat Başar bu tarihten itibaren profesyonel ebrucu ve hattat olarak hayatını sürdürüyor. Dünya çapında birçok hattat ve ebru ustası yetiştiren sanatçı, birçok kişisel ve karma sergiye iştirak etti.
1937 yılında Erzurum'da doğdu. 1964 yılından itibaren hat sanatıyla ilgilenmeye başladı. Sultanahmet Camii'nin restore edilen kubbe yazıları, Hırka-i Şerif Camii kubbe yazısı, yurt dışında birçok camide yazılan birçok yerli ve yabancı koleksiyonda eserleri bulunan Çelebi, sanatını çırak yetiştirerek kuşaktan kuşağa aktarmayı sürdürüyor.
Hayri Dev, 1933 yılında Denizli'nin Çameli ilçesinin bir dağ köyü olan Gökçeyaka'da dünyaya geldi. 15 yaşında çobanlık yaptığı dönemlerde müziğe gönül verdi. Okuma yazmayı okula giden bir arkadaşından öğrenmiş ve cura denilen 3 telli çalgıyı öğrenip söylemeye o yıllarda başlamış.Üç telli bağlama, Çameli ve Gireniz yöresindekiler tarafından ardıç ağacından yapılan, başka hiçbir yerde olmayan eşsiz bir çalgıdır. Bu çalgı ile Hayri Dev, yaşadığı Gökçeyaka köyünün eski ismini taşıyan Masıt Kırığı denilen dokuz sekizlik mahalli ezgileri çalıp söylemeye başlamış ve çam düdüğü yapımında ustalaşmıştır. Hayri Dev, 18 Temmuz 2018 tarihinde vefat etti.