Arama
Geçmişten günümüze İslam dünyasının kadim şehirleri
Yeryüzünde tarihe damgasını vurmuş az sayıda kadim şehir vardır. İslam'ın kubbesi Buhara, âlimler şehri Semerkant, Doğu'nun kapısı Taşkent, İslam'ın gözbebeği Mekke bunlardan bazıları...İşte sizler için geçmişten günümüze İslam dünyasının kadim şehirlerini kültürel ve tarihi özellikleriyle derledik.
Afganistan'ın Mezar-ı Şerif vilayetinin 20 kilometre yakınında bulunan tarihi bir kasabanın adı olan Belh şehrinin ismi zamanla Mezar-ı Şerif'le beraber anılmaya başladı. Önceleri şehrin merkezi Belh iken sonraki yüzyıllarda merkez Mezar-ı Şerif tarafına kaydı. Şehir merkezinin değişmesinde Hazreti Ali (r.a)'ye atfedilen türbe etkili oldu. Bu türbenin manevi değeri, şehrin aynı zamanda ticaret merkezi haline gelmesine zemin hazırladı.
Belh'in İslam medeniyetinde önemli bir yeri vardır. Bu şehirde hadis, tefsir, fıkıh, felsefe, tıp ve coğrafya sahasında birçok âlim yetişti. Yetişen âlimler daha sonra Bağdat ve Dımaşk (Şam) başta olmak üzere İslam kültür ve medeniyetinin gelişmesine katkıda bulundular. Kubbetü'l İslam'ın önemli şehirlerinden olan Belh, İslam ile tanışması Hazreti Osman(r.a)'nın halifeliği zamanında oldu.Şehrin en çok bilinen âlimi, menkıbelerini anlattığı Şakik-i Belhî Hazretleridir. Kabri Tacikistan'ın Feyzabat nahiyesinde bulunan Hatemi Esam Hazretleri de Belh şehrindendi. Kabrinde Belh'ten geldiği yazılıydı.
Belh'in en meşhurlar âlimlerinden biri de, İbrahim bin Ethem Hazretleri'ydi. Horasan hükümdarının oğlu olması hasebiyle sarayda yetişen İbrahim bin Ethem ilerde birçok imkâna sahip olsa da dervişliğe niyet etti ve Bağdat'a giderek ilim okuyarak birçok ilim merkezinde istifade etti.
Bu âlimlerin dışında tabiinden Dahkak Bin Müzahim, Atâ bin Meysere, Ebu Hanife'nin talebelerinden Kadı Mutî el Belhî, Muhaddis Abdullah el -Belhî, Muhammed Bin Fazl el-Belhî, coğrafyacı ve astronomi âlimi Ebu Zeyd el- Belhî, Mevlana'nın babası Sultanü'l Ulema Bahâeddin Veled gibi meşhur birçok âlim yetişmişti. Yine Mevlana Celalettin Rumî'nin doğum yeri de Belh şehrindeydi.
Tarih, Kâhire'de yaşanan bir gerçektir. Kahire'nin Eyyubi ve Memlüklü dönemi eserleri birbiri içine girmiş gibidir. Camiler, saraylar, surlar ve her türlü sosyal imaret İslami dönem eski Kahire'sinin surları içinde kalır. Hz. Peygamber'in torunlarının mekânı, Hz. İbrahim'in eşinin vatanı olan bir beldede renkler ve sırlar bir başka esrarengizlik taşır.
Mısır'ın Yavuz Sultan Selim tarafından 1517 yılında fethiyle Kahire'de Osmanlı devri başladı. Bu dönemden önce Memluk hâkimiyeti botunca Akdeniz'in doğu havzasının ana merkezi olmuş, Kahire Doğu'nun en önemli şehirlerinden biri özelliğini kazanmıştı. Avrupalı seyyah Felix Fabri 1483'te Kahire'yi bütün dünya şehirlerinin en büyüğü ve meşhuru aynı zamanda dünyanın en harika şehri olduğunu belirtir.