Arama
Kışa dönen Arap Baharı’nda 10 yıl önce 10 yıl sonra
10 yıl önce Tunus'ta Muhammed Buazizi adlı bir gencin kendini yakması ile fitili ateşlenen protestolar, kısa zamanda Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın tümünü etkisi altına aldı. "Arap Baharı" olarak adlandırılan bu süreç, bölgede bazı rejimlerin dönüşümünü sağlasa da siyasi istikrarın temin edilemediği ülkelerde büyük bir kaosa, iç savaşa ve insanlık krizine yol açtı. Kışa dönen Arap Baharı'nda, ülkelerin 10 yıl önceki ve 10 yıl sonraki durumları…
Siyasi istikrarın sağlanamaması, büyük bir insanlık krizinin de yaşandığı Yemen için daha zor günleri beraberinde getirdi. Ülkede temiz su, gıda ve sağlık gibi temel hizmetlerin eksikliğinin yol açtığı kolera, çok sayıda Yemenlinin hayatına mal oldu.
Salgın hastalıklar, yerinden edilmiş milyonlarca insanın hayatını tehdit etmeye devam ediyor. Yemen'de açlık ve hastalıklar nedeniyle yaşanan dram, Birleşmiş Milletler tarafından "dünyanın en büyük insani felaketi" olarak adlandırılıyor.
Protestoculara yönelik şiddetli müdahaleler sonucunda ölü, yaralı sayısı ile tutuklamalar artarken gösterilere katılım da arttı.
Yönetim, gösterileri bastıramayınca Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) 14 Mart 2011'de Bahreyn'deki gösterilere ortak askeri güçle müdahale kararı aldı.
Bahreyn Kralı Hamad bin İsa Al Halife, Mayıs 2012'de aldığı kararlarla ülke anayasasında değişikler yaparak talepleri karşılamaya çalıştı.
Ancak Bahreyn yönetiminin ülkedeki muhalif gruplara karşı baskısı devam ediyor.
Gösterilerin 17 Şubat 2011'de silahlı mücadeleye ve sonrasında iç savaşa evrilmesinin ardından 19 Mart 2011'de Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen toplantıyla "uluslararası müdahalenin" yolu açıldı.
Arap Baharı isimli sürecin hafızalarda iz bırakan en önemli sahnelerinden biri de devrik lider Kaddafi'nin 20 Ekim 2011'de Sirte'de öldürüldüğünü gösteren görüntüler oldu.
Ülkedeki çalkantılı durum 7 Temmuz 2012'deki seçimlerle bir süre aşılsa da ülkenin doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter, yönetim boşluğundan yararlanarak kontrol ettiği alanı genişletmeye çalıştı.
Yurtdışından aldığı askeri, siyasi ve mali destekle topladığı milislere Nisan 2019'da başkenti ele geçirmek için emir vermesiyle petrol zengini ülkesini yeniden şiddet sarmalına dâhil etti. Libya'nın BM nezdindeki meşru hükümeti, Türkiye ile Kasım 2019'da deniz yetki alanlarının sınırlandırılması, askeri ve güvenlik işbirliği mutabakat muhtıraları imzaladı.
Türkiye'nin de desteğiyle Libya hükümeti, 2020 yılının ilk yarısında, Hafter ve uluslararası destekçilerini ülkenin batısından çıkarmayı başardı ve çatışmalara denge getirdi. Ülkedeki krizin siyaset yoluyla çözülmesi için diyalog çabaları devam ediyor. Ancak, Hafter'in kontrolündeki milislerinin silahlarını ellerinde tutması nedeniyle ülkedeki güvenlik ve istikrara ilişkin kaygıları sürdürüyor.