Arama
Bilime yön veren Müslüman alimler ve icatları
Bugünkü teknolojinin temelleri, yüzlerce yıl önce Doğu'nun saraylarında, rasathanelerinde ve medreselerinde Müslüman bilim adamları tarafından atıldı. Bu alimler, icatlarıyla tüm dünyayı etkileyerek bilime yön verdi. Meryem el Usturlabi'den Cezeri'ye, İbni Sina'dan Aziz Sancar'a dünya tarihine yön veren bilim insanlarını sizler için derledik.
Hacı Bayram Veli'nin yanında kaldığı süre içinde tasavvufun inceliklerini öğrenen Akşemseddin, icazetini aldıktan sonra Beypazarı'na yerleşti. Bir süre burada kalan Akşemseddin, daha sonra Göynük'e gitti.
II. Mehmet ile tanışan Akşemseddin, tahta çıktıktan sonra da görüşmeye devam etti. İstanbul'un fethinden önce iki defa Fatih'in yanına Edirne'ye giden Akşemseddin, II. Murad'ın kazaskeri Çandarlıoğlu Süleyman Çelebi'yi ve Fatih'in kızlarından birini tedavi ederek iyileştirdi. Fatih'in kızı da kendisine Beypazarı'ndaki pirinç mezralarını verdi.
"Tabib-i ebdan" olduğu, devrinin iyi bir hekimi sıfatıyla da şöhret kazandığı ve tıbba dair eserleri bulunduğu belirtilen Akşemseddin, tıp tarihinde ilk defa mikrop meselesini ortaya attı. Hastalıkların mikrop yoluyla bulaştığı fikrini öne süren âlim, bu alanda kesin bilgiler veren Fracastor adlı İtalyan hekimden en az 100 yıl önce bu konuya ilk temas eden tabip olduğu kabul edilir.
Tam adı Piri Muhyiddîn İbn Hacı Mehmed olan Piri Reis, eşsiz bir kartograf, deniz bilimci ve denizcilik tarihinde büyük izler bırakan bir kaptandır. Ayrıca 15. yüzyılda Osmanlıların Akdeniz'i bir Türk gölü haline getirmesini sağlayan en önemli insanlardan biriydi.
Piri Reis, 1465'li yılların sonuna doğru Gelibolu'da doğdu. Doğduğu bölgenin ahalisi denizle iç içe yaşadıklarından çoğu denizci olmaktaydı. Çocukluk yıllarından sonra Piri Reis, kendisini amcasının gemisinde buldu. 1487'de amcası ile birlikte İspanya'daki Müslümanların yardımına gitti. 1491-1493 arasında Sicilya, Sardunya, Korsika adalarına ve Güney Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldı. Yaklaşık otuz yıl boyunca amcası Kemal Reis ile birlikte Akdeniz'de hem korsanlık faaliyetlerine, hem de Osmanlı İmparatorluğu hizmetindeki deniz seferlerine katıldı.
II. Bayezid'in davet etmesi üzerine, Piri Reis de onunla beraber Osmanlı donanmasında çalışmaya başladı. 1502'de Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında bir geminin kaptanı olarak görev yaptı. Amcasının 1511'de ölümü üzerine Piri Reis, bir süre Barbaros'un yanında çalıştı ve Gelibolu'ya çekilerek, ilk eseri olan Dünya haritasını hazırlamaya başladı.
Atlas Okyanusu'nun iki yakasını gösterecek edecek şekilde Batı Afrika kıyıları, Asor, Kanarya ve Yeşilburun adalarını ve Atlas Okyanusu, Güney Amerika ile Orta Amerika'ya yer verdi.
Piri Reis haritasına çizimlerin yanı sıra başta kendi ismi olmak üzere ilgili yerlerin özelliklerini, ne zaman ve kim tarafından keşfedildiğini, haritayı çizerken hangi haritalardan faydalandığını belirten çeşitli açıklamalar da ekledi.
Piri Reis'in çizdiği dünya haritasına göre Grönland'ı, Kuzey ve Orta Amerika sahillerini gösteriyor. İlk haritadan daha büyük ölçeli ve gelişmiş bu ikinci harita, teknik olarak dönemin ileri örneklerindendir.
Piri Reis, denizcilik tarihi bakımından önemli üç yapıtı vardır. Bunlar, Birinci Dünya Haritası, İkinci Dünya Haritası ve Kitâb-ı Bahriye'dir.