Arama
Gayb ile ilgili ayetler
İnsan yaratılışı gereği bilinmeyen, görünmeyen ve esrarengiz olana daima ilgi duymuştur. Gayb kavramı, insanlık tarihi boyunca birçok farklı disiplin tarafından irdelenmiştir. İslam'a göre gayb tabiriyle, "akıl ve duyular yoluyla hakkında bilgi edinilemeyen varlık alanı" kastedilir. Gayb bilgisi yalnızca Allah'a aittir, Allah'tan başkası gaybı bilemez. İnsanın gayb karşısındaki durumunu en sağlam şekilde tespit eden elbette Kur'an-ı Kerim'dir. İşte mukaddes kitabımızdan gayb ile ilgili ayetler…
"Göklerin ve yerin taşıdıkları gerçeğin duyulardan gizli boyutunu ve gelecek adına neler sakladıklarını hakkiyle bilen ve onlar üzerinde mutlak tasarruf sahibi olan ancak Allah'tır. Kıyâmetin kopması ise başka değil ancak bir göz kırpması süresi, hatta ondan daha kısa bir zaman içinde olup bitecektir. Şüphesiz ki Allah'ın her şeye gücü yeter."
Nahl / 77. Ayet
Ayetin tefsiri
📌"Göklerin ve yerin gaybı"ndan maksat, genel olarak insanın bilgi sınırını aşan evrenle ilgili konular veya özellikle kıyametin Allah'tan başkasınca bilinmeyen vaktidir (Zemahşerî, II, 338). "Daha kısa" diye çevirdiğimiz akrab kelimesinin asıl mânası "daha yakın" olmakla birlikte, müfessir Zeccâc'a göre burada "son saat"in yani kıyametin, göz kırpması kadar yakın bir süre sonra kopacağı kastedilmemiş; vakti geldiğinde ilâhî kudretin göz açıp kapayacak kadar kısa bir süre içinde kıyamet olayını gerçekleştireceği ifade edilmek istenmiştir (Râzî, XX, 88; Şevkânî, III, 206). Bu durumda âyetin doğru anlaşılabilmesi için söz konusu kelimeyi, "daha kısa" diye çevirmek isabetli görünmektedir.
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı Kur'an-ı Kerim Tefsiri
"De ki: "Onların ne kadar kaldığını en iyi Allah bilir. Çünkü göklerin ve yerin gaybı Allah'ın elindedir. O ne kadar güzel görür, ne kadar güzel işitir. İnsanların Allah'tan başka hiçbir dostu ve yardımcısı yoktur. Allah, hükmüne ve hâkimiyetinin icrâsına hiç kimseyi ortak etmez."
Kehf / 26. Ayet
"Acaba bu adam gaybın bilgisine mi vâkıf oldu? Yoksa her arzusunun yerine getirileceğine dair Rahmân'ın katından kesin bir söz mü aldı?"
Meryem / 78. Ayet
"İnkâra saplananlar: "Başımıza öyle kıyâmet falan kopacak değil" diyorlar. De ki: "Duyular ötesi âlemi çok iyi bilen Rabbime yemin olsun ki, kıyâmet mutlaka başınıza patlayacaktır. Ne göklerde ne de yerde zerre ağırlığınca bir şey bile O'ndan gizli kalamaz. Bundan daha küçük ve daha büyük ne varsa hepsi apaçık bir kitapta kayıtlıdır."
Sebe' / 3. Ayet
Ayetin tefsiri
📌Allah'ın –insanın kendi imkânlarıyla bilgisine ulaşamayacağı bir alan olan– gaybı da bildiği, evrendeki bütün varlık ve olayların en küçük ayrıntısına kadar açık bir kitapta kayıtlı olduğu belirtilmektedir. Müfessirlerin çoğuna göre bu kitaptan maksat levh-i mahfûzdur. Bunu şöyle anlamak da mümkündür: Gerek duyular âlemine dahil gerekse bunun ötesindeki her şey bütün ayrıntılarıyla Allah tarafından bilinmektedir (ayrıca bk. En'âm 6/59).
📌İnkârcıların insanların yapıp ettiklerinden hesaba çekilecekleri bir günün gelmeyeceği yönündeki iddiası, evrenin sonsuz olduğu, sadece değişebileceği ama asla yok olmayacağı fikrini içerir ki bu iddia aynı zamanda insanın varlığını anlamsız ve değersiz kabul etme mânasına gelir. Bazı tefsirlerde, âyette genel bir ifadeyle inkârcılara atfedilen bu sözün Ebû Süfyân tarafından söylendiğine dair bir rivayete yer verilir. Bu rivayete göre bir gün Ebû Süfyân, "Ne gelecek bir son saat var, ne kıyamet var, ne de haşir var" diyerek –en büyük putlardan– Lât ve Uzzâ'nın adı üzerine yemin etmişti. Bunun üzerine Cenâb-ı Allah peygamberine, onun da aksi yönde yemin etmesini buyurdu (İbn Atıyye, IV, 405).
📌Gayb, Allah'ın, yarattıklarından gizli tuttuğu hususlar demektir (bilgi için bk. Bakara 2/3; Mâide 5/94-96). Burada Cenâb-ı Allah'ın kendisini "gaybı bilen" şeklinde nitelemesi, kıyametin mutlaka kopacağını fakat zamanını sadece kendisinin bildiğini vurgulama amacı taşımaktadır (Taberî, XXII, 61). Elmalılı, bunun yanı sıra burada, bedenleri çürüyüp darmadağın olmuş insanların yeniden diriltilmesini imkânsız görenlere cevap verme tarzında bir mâna inceliğinin de bulunduğunu belirtir (VI, 3943).
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı Kur'an-ı Kerim Tefsiri
