İnsanlığın atası: Hz. Adem

Hz. Adem, Allah Teala'nın yarattığı ilk insan ve ilk peygamberdir. Hem Yahudi hem Hristiyan hem de İslam kaynaklarında Hz. Adem ile ilgili yer alan bilgiler, belli noktalarda benzerlikler gösterir. Hz. Adem'in yaratılışı, meleklerin Hz. Adem'e secde edişi, şeytanın Hz. Adem'e karşı tutumu, Hz. Adem'in cennete konuluşu ve daha sonra hataları nedeniyle eşi ile birlikte cennetten çıkarılması gibi hususlar Kur'an-ı Kerim'de zikredilmiştir. Peki, İslami kaynaklara göre Hz. Adem kimdir? Hz. Âdem, nüzul olan tüm kitaplarda geçen bilgiye göre ilk insan ve ilk peygamberdir. İnsanlığın atası olarak görülmesi nedeniyle İslam kaynaklarında 'ebü'l beşer' olarak adlandırılır. 🔹 Mukaddes kitabımız Kur'an-ı Kerim'de ise Allah'ın seçkin kıldığı kişiler arasında sayılmış olması sebebiyle 'safiyullah' unvanı ile anılmıştır. Peygamberlerin kıssaları, insanlara günlük yaşamında hangi ahlaki ve itikadi ilkelere göre hareket etmeleri hususunda rehberlik eder. 🔸 Peygamber Efendimizin (sav) Huneyn Savaşı sonrasında ganimetler dağıtılırken, kulağına gelen serzenişlere tepki verecekken kendine hakim olup, 'Kavmi Musa'ya (AS) bundan daha ağırını söylediğinde o sabretmişti' demesi bu önderliğin en temel örneklerindendir. Hz. Peygamber nasıl vefat etti? 'Âdem' kelimesinin anlamı, hangi dilden ve hangi kökten türemiş olduğu konusu Müslüman dilcilerin tartıştıkları bir konu olmuştur. Kelimenin Arapça asıllı olduğu, 'esmerlik' anlamına gelen el-üdme ya da 'tip, örnek' anlamındaki el-edeme kökünden türemiş olabileceği düşünülmüştür. Sahih kabul edilen rivayete göre ise Allah, Âdem'i yeryüzünün her tarafından alınan toprak parçalarının birleşiminden yaratmış; bu toprağın çeşitliliğinden dolayı Âdem'in nesli değişik karakterler taşımıştır. 🔸 Kur'an-ı Kerim'de birçok peygamber kıssası yer alır. Yusuf, Kasas, Araf, Hud gibi surelerde muhtelif kıssalar bulunur. Yüce kitabımızdaki kıssalar insanlara, Kur'an'da yer alan kıssalar dışındaki ahkâmın uygulanabilirliğini ve ona uyulmadığında ne olacağını gösterir. Kur'an'da yer alan kıssalar sayesinde Cenab-ı Hakk'ın hükümleri, hayatın içinden örneklerle insanların nazarına indirilir ve hayattaki yansımaları anlatılır. Kıssa nedir❔ 🔹 Mukaddes kitabımız Kur'an-ı Kerim'e göre Hz. Âdem'in yaratılışı, diğer insanların yaratılışı gibi değildir. Âl-i İmran suresinin 59. ayetinde 'Allah nezdinde -yaratılış bakımından- Îsâ'nın durumu Âdem'e benzer; Allah onu topraktan yarattı; sonra ona 'ol!' dedi ve oluverdi' şeklinde bu iki peygamberin yaratılışına dair farklı durum ifade edilmiştir. Âl-i İmran suresi 59. ayetinin tefsiri ve meali 🔸 Kur'ân-ı Kerîm'de yer alan bilgilere göre Allah (CC), Hz. Âdem'i (as) yarattığında meleklere, 'Âdem'e secde edin!' diye buyurur. Şeytan hariç bütün melekler bu emre uyar. İblîs, kendisinin ateşten, Âdem'in (as) ise topraktan yaratıldığını ve bu nedenle de ondan üstün olduğunu ileri sürerek karşı gelir. Secde etmeyen şeytan, lanetlenerek Allah'ın (CC) rahmetinden uzaklaştırılır. Bunun üzerine, Allah'tan (CC) kıyamete kadar düşmanı olan Hz. Âdem'in (AS) soyunu doğru yoldan ayırmak, kendi cemaatini çoğaltmak için zaman ister. Bir bilgi❕ 🔹 Müfessir Fahreddin er-Râzî, çeşitli ayetlerde yer alan ifadelerle Hz. Âdem'in yaratılışı ile ilgili maddeleri toprak (türâb), su (mâ'), çamur (tîn), akışkan veya süzme çamur (sülâle min tîn), yapışkan çamur (tîn lâzib), kurumuş çamur (salsâl) şeklinde sıralamıştır. 📙 Hicr, 26; Rahmân, 14 🔹 İnsan suresinin 1. ayetinde 'İnsanın üzerinden öyle uzun bir zaman geçti ki -o vakit- o, anılmaya değer bir şey bile değildi' mealinde zikredildiği üzere, Hz. Âdem'in yaratılışından bedenî ve ruhî yönleriyle tam bir insan haline gelmesine kadar uzun bir zaman geçtiği manası çıkarılmıştır. 🔹 Kur'an-ı Kerim, sahih hadis-i şerifler ve bunlara dayanan diğer güvenilir İslam kaynaklara göre Hz. Âdem, topraktan yaratılmıştır. Bu yaratılışın belli bir gelişme seyrettiği; süresi bilinmemekle birlikte belli bir zaman içinde tamamlandığı sonucu da çıkarılmaktadır; ancak bu durum, ilahi irade ve kudretin etkisi olmaksızın meydana gelen bir durum olarak anlaşılmamalıdır. 🔸Kur'an'da Hz Âdem'den (AS) ilk olarak Bakara suresinin 30. ve 39. ayetlerinde bahsedilir: 'Hani, Rabbin meleklere, 'Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım' demişti. Onlar, 'Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz sana hamd ederek daima seni tesbih ve takdis ediyoruz.' demişler. Allah da, 'Ben sizin bilmediğinizi bilirim' demişti. Allah, Âdem'e bütün varlıkların isimlerini öğretti. Sonra onları meleklere göstererek, 'Eğer doğru söyleyenler iseniz, haydi bana bunların isimlerini bildirin' dedi. Allah, Âdem'e bütün varlıkların isimlerini öğretti. Sonra onları meleklere göstererek, 'Eğer doğru söyleyenler iseniz, haydi bana bunların isimlerini bildirin' dedi. Allah, şöyle dedi: 'Ey Âdem! Onlara bunların isimlerini söyle.' Âdem, meleklere onların isimlerini bildirince Allah, 'Size, göklerin ve yerin gaybını şüphesiz ki ben bilirim, yine açığa vurduklarınızı da, gizli tuttuklarınızı da ben bilirim demedim mi?' dedi. Hani meleklere, 'Âdem için saygı ile eğilin' demiştik de İblis hariç bütün melekler hemen saygı ile eğilmişler, İblis bundan kaçınmış, büyüklük taslamış ve kâfirlerden olmuştu.' (Bakara suresi 30 ve 34. ayetler) Bakara suresi 30 ve 34. ayetlerin tefsirini okumak için tıklayın Hz. Âdem'in ve onun soyunun, diğer varlık türleri arasındaki mevkinin yüksekliği konusu, çeşitli ayetlerde vurgulanan bir husustur. Hz. Âdem ve onun soyunun diğer birçok varlıktan daha üstün ve değerli sayılmasının temelinde Allah'ın onlara verdiği bilgi gücü bulunduğu* söylenir. 📙 * İsrâ, 70 🔹 Kur'an'da meleklerin, insanoğlunu 'yeryüzünde fesat çıkaran ve kan döken' varlık olarak nitelendirmeleri üzerine Allah'ın Hz. Âdem'e bütün isimleri öğrettikten sonra bunları meleklere sorduğu, onlar bilemeyince Hz. Âdem'e, 'Ey Âdem, onlara eşyanın isimlerini bildir!' dediği ve Hz. Âdem'in isimleri onlara bildirdiği** açıklanmıştır. 📙 ** Bakara, 30-33 🔹 Tefsirlerde, bu ayetlerde zikredilen konu ile ilgili Hz. Âdem'in bilgili kılındığı, meleklerin bilmedikleri şeyler hakkında bilgi sahibi olduğu; böylece onun ilimde meleklerden daha üstün nitelikte yaratıldığı ifade edilir. İnsanın meleklere üstünlüğü ilimledir. Bu nedenle melekler, Âdem'e (AS) secde etmiştir. Cenab-ı Allah'a (CC) ilk isyan, şeytan tarafından kibir nedeniyle gerçekleşir. Peygamber Efendimize (SAV) gelene kadar Kur'an-ı Kerim'de anlatılan bütün günahkarların ortak özelliği kibirdir. Nebileri beğenmez, kendilerini onlardan üstün görürler. Kibir nedir? 🔊 Peygamber Efendimizin hayatı ile ilgili podcast dinlemek için tıklayın 'Dedik ki: 'Ey Âdem! Sen ve eşin cennete yerleşin. Orada dilediğiniz gibi bol bol yiyin, ama şu ağaca yaklaşmayın, yoksa zalimlerden olursunuz.' Derken, şeytan ayaklarını oradan kaydırdı. Onları içinde bulundukları konumdan çıkardı. Bunun üzerine biz de, 'Birbirinize düşman olarak inin. Sizin için yeryüzünde belli bir süre barınak ve yararlanma vardır' dedik. Derken, Âdem vahy yoluyla Rabbinden birtakım kelimeler aldı, onlarla amel edip Rabb'ine yalvardı. O da bunun üzerine tövbesini kabul etti. Şüphesiz O, tövbeleri çok kabul edendir, çok bağışlayandır. 'İnin oradan (cennetten) hepiniz. Tarafımdan size bir yol gösterici (peygamber) gelir de kim ona uyarsa, onlar için herhangi bir korku yoktur, onlar üzülmeyeceklerdir' dedik. İnkâr edenler ve ayetlerimizi yalanlayanlara gelince, işte bunlar cehennemliktir. Onlar orada ebedî kalacaklardır.' (Bakara suresi 35 ve 39. ayetler) Bakara suresi 35 ve 39. ayetlerin tefsirini okumak için tıklayın 🔸 Hz. Âdem (AS)'a tövbe etmeyi de Cenab-ı Allah (CC) öğretir. 🔸 Rabbinden, birtakım kelimeler öğrenerek o sözcüklerle tövbe eder. Allah (CC), tövbesini kabul eder. 🔸 Ancak bu affedilmenin ardından cennete tekrar dönemez ve dünyada yaşarlar. Bizler de hatalarımızın sonucunu yaşarız. Tövbe, hatalar nedeniyle Allah (CC) ile aramızın bozulmaması ve bu yanlışların sonuçlarının ahirette devam etmemesi içindir. Hz. Âdem'in ve Havvâ'nın cennetten çıkarıldıktan sonra okuduğu tövbe duası, A'raf suresi 23. ayette yer alır. 🔹 Okunuşu: '...Rabbenâ zalemnâ enfusenâ ve in lem tagfirlenâ ve terhamnâ le nekûnenne minel hâsirîn(hâsirîne).' 🔹 Anlamı: 'Rabbimiz! Biz kendimize zulüm ettik. Eğer bizi bağışlamaz ve bize acımazsan mutlaka ziyan edenlerden oluruz.' 📙 A'raf suresi 23. ayetin tefsiri için tıklayın 🔸 Hz. Adem (AS), şeytana uydu ve bir hata işledi. Ancak onun farkı hemen hatasını fark etmesi, alçakgönüllülük ve Allah'ın (CC) yardımıyla tövbe etmesidir. Tek başına hatayı anlamak yetmez. Duyguların davranışa dönüşmesi gerekir. Hz. Adem (AS), 'Ben hatayı nasıl yaptım' diye üzülmekle kalmayıp bu hatadan dönmek için ne yapması gerektiğini Cenab-ı Hakk'tan (CC) öğrenir ve onları yerine getirir. 'Ve Allah'tan bağışlanma dile. Gerçekten Allah, bağışlayandır, esirgeyendir.' (Nisa suresi, 106. ayet) Nisa suresi, 106. ayetin tefsirini okumak için tıklayın

İnsanlığın atası: Hz. Adem

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau

Mersin'de "Bolkarlar'dan Toroslar'a Desenlerin Sırrı" temalı defile düzenlendi

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

Fatma Bayram'ın yeni eseri İyiler Yalnız Değildir'den 30 alıntı

Ayet ve hadisler ışığında kadın

Nuri Pakdil'in unutulmaz sözleri

İslam’dan edebiyata kadar en özgün konuların podcastleri

Filistin'deki zulme karşı Müslüman tavrı nasıl olmalı - PODCAST

Uygur Türklerinin kaderini değiştiren 48 madde

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

PODCAST I Fergana Vadisi'nin önemi

Merhametten ve empatiden uzak Çocuk Hakları Günü!

Metoda dair: Yöntemi gözden geçirme

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Haris el-Muhâsibi'den Hakk'ı Arayanlara Nasihatler

Filistin’i işgale yönelik Yahudi göçleri: Aliyah

İsrail işgallerine karşı "birlik" çağrısı

Osmanlı belgeleri ışığında Filistin’e Yahudi göçü

Bosna Savaşı öncesinde bölgedeki gerilimlerin tarihsel kökenleri

Fatma Bayram'ın yeni eseri "İyiler Yalnız Değildir" TK Kitap'tan çıktı!

Fatma Bayram'ın yeni eseri İyiler Yalnız Değildir'den 30 alıntı

Ayet ve hadisler ışığında kadın

Filistin'de kadın ve çocuk olmak

Kadın sahabilerin İslam'a hizmeti

Nuh Tufanı kopuyor I İnsanlığın hayata yeniden başlaması

Arama

İnsanlığın atası: Hz. Adem