Arama
Kur'an-ı Kerim'de övülen salih zat: Hz. Lokman
Hz. Lokman, Kur'an-ı Kerim'de örnek gösterilen ve hayırla yâd edilen ender şahsiyetlerden biridir. Şüphesiz bir kula bahşedilen en büyük nimete sahip olan bu salih zat, oğluna verdiği öğütler ile anılır. Hikmetli sözler ile gönüllere şifa vermesinden dolayı Lokmanü'l-hâkim olarak da bilinir. Peki, Kur'an-ı Kerim'de Hz. Lokman nasıl anılır?
➡ Hz. Lokman, kendisine verilen hikmetle, yapılan en küçük ve gizli işten yüce Allah'ın haberdar olduğunu söyler. Bundan dolayı insan her an, yaptığı işin hesabının sorulacağı bilinciyle hareket etmelidir.
Lokmân, "Sevgili oğlum" (dedi), "Yaptığın iş bir hardal tanesi ağırlığında bile olsa, bir kayanın içinde saklansa veya göklerde yahut yerin dibinde bulunsa yine de Allah onu açığa çıkarır. Kuşkusuz Allah her şeyi bütün gizlilikleriyle bilir, O her şeyden haberdardır."
(Lokman suresi, 16. ayet)
➡ Hz. Lokman, oğluna kulluk görevlerini, namaz kılma, "iyi olanı emredip kötü olana karşı koyma" ve sabretme gibi bir müminde olması gereken üç önemli hasleti hatırlatır.
"Yavrucuğum! Namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten vazgeçirmeye çalış, başına gelenlere sabret. İşte bunlar, kararlılık gösterilmesi gereken önemli işlerdir."
(Lokman suresi, 17. ayet)
➡ Hz. Lokman, olumlu davranışların yanı sıra yapılmaması gerekenleri de anlatır. Özellikle kendini beğenmişlerin, başka insanları aşağılayan kimselerin Allah'ın sevgisinden mahrum kalacakları uyarısında bulunur.
"Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Zira Allah, kendini beğenmiş övünüp duran kimseleri asla sevmez."
(Lokman suresi, 18. ayet)
➡ Hz. Lokman'ın Kuran-ı Kerim'de bahsedilen öğütlerinden biri de kendisini dünyaya getiren anne-babasına karşı minnet duygusu içinde olması ve Allah'ın (CC) yasakladığı işler hariç onlara daima iyilikle muamele etmesi gerektiğidir.
📌 Çocuklarının doğduğu andan itibaren koruyup kollayan, şefkatle muamele eden anne-babanın üzerimizde ödeyemeyeceğimiz kadar hakkı bulunur. Ebû Hüreyre'den (RA) rivayet edildiğine göre Resûlullah (SAV) şöyle buyurmuştur: "Hiçbir çocuk babasının hakkını tam olarak ödeyemez. Ancak babası birinin kölesi olur da, o da onu satın alıp azat etmiş olursa belki."
➡ Ebû Ümâme el-Bâhilî'den gelen rivayette Resulullâh buyurur ki: "Hz. Lokman oğluna şöyle dedi: Âlimlerin meclislerinde bulun! Hakîmlerin sözlerini dinle! Çünkü Allah, yağdırdığı bol yağmurla ölü toprağı dirilttiği gibi ölü kalbi de hikmet nûruyla diriltir. Başka bir rivayette ise şöyle denmektedir: Hakîm-i Lokman, söyle derdi: Şüphesiz Allah bir şeyi emanet aldığı zaman onu mutlaka en güzel şekilde muhafaza eder."
(Müsnedu Ahmed, II, 87)
Hafs b. Ömer'in rivayetine göre, Lokman (as) yanına bir torba hardal tanesi koyarak oğluna öğüt vermeye başladı. Her öğüt verdiğinde torbadan bir hardal çıkarıyordu. Günün birinde torbadaki hardal tükendi. O da oğluna şöyle dedi: "Ey oğul, sana o kadar öğüt verdim ki, şayet bu öğütler bir dağa verilseydi, dağ yarılırdı." Lokman(as)'ın Sârân veya Mârân ismindeki bu oğlu babasının verdiği bütün bu öğütlerden ve özellikle bu son sözünden çok etkilendi.
(M. Seyyid Tantâvî, et-Tesfîru'l-Vesît, 31/Lokman)