Arama
Hakani Mehmet Bey'in mahcubiyeti
Hilye türünün ilk ve en önemli numunesi olarak kabul edilen Hilye-i Hakani'yi kaleme alan Hakani Mehmed Bey, Resulullah (SAV) aşığı, dindar bir Müslümandı. Zamanında büyük bir şöhrete ulaşan ve padişah III. Mehmet tarafından saraya davet edilen Mehmed Bey, "dile benden ne istersen" hitabına "özür dilerim" cevabıyla tarihe geçmişti.
🔹 Lakin Hilye-i Hakani şairi, Hakani Mehmed Bey bu hususta nettir. O, şiirinin karşılığını zamanı geldiğinde Allah Resülü'nden (SAV) talep edecektir.
🔹 Tüm dünya imkanları önüne serildiğinde sadece "özür" dileyen ve dünyalık bir talep belirtmeyen Hakani'nin durumu Resulullah (SAV) sevgisine dair çok güzel bir örnektir.
Eserleri
🔹 Büyük divan şairi Hakani Mehmed Bey'in bilinen üç eseri mevcuttur. Bunlar: Hilye-i Hakani, Divan ve Miftahul Fütühat'tır. Mehmed Bey bu üç eser ile divan edebiyatı tarihinde önemli bir mevkide durur.
Hilye- i Hakani
🔹 Hakani Mehmed Bey'i dünya çapında bir şair yapan eser aynı isimle bir edebi türün de doğmasına vesile olur. Hilye türü zamanla Resulullah'ın (SAV) fiziki özellikleri ve sıfatlarını barındıran tür olarak literatüre geçer.
🔹 Eser telif edilirken Hakani Mehmed Bey ayet ve hadisleri merkeze alır. Bu noktada İbn Kesir'in "Şemailü'l Resul" adlı kitabından faydalanılır.
🔹 700 beyiti geçen hacmiyle Hilye-i Hakani, milletimiz tarafından çok sevilir ve çeşitli vesilelerle okunur ve okutulur. Telif edildiği tarihten itibaren şairler, edipler ve eleştirmenler tarafından sıklıkla övülen eser, İslam literatürüne yeni birt tür hediye etmesinin yanında halk tarafında da büyük bir tecveccüh görür.
Divân
🔹 Kâhir ekseriyetini gazellerin teşkil ettiği divan, Hakani Mehmet Bey'in zihin dünyasının anlaşılması bakımından önemli bir eserdir.
🔹 Günümüzde farklı kütüphanelerde nüshaları bulunan Hakani Mehmet Bey Divanı'nda 216 gazel bulunur. Eserde kullanılan sade ve anlaşılır dil, divanın okunmasını da artırmıştır.
Miftahûl Futuhat
🔹 Hakani Mehmed Bey tarafından kaleme alınan ve dönemin Sadrazamı Cigalazade Sinan Paşa'ya sunulan eser, esasında bir kırk hadis tercümesidir.
(x) Cigalazade Sinan Paşa kimdir?
(x) 1544 - 1606 yılları arasında yaşayan Cigalazade Paşa aslen Sakız adalı bir korsan ailesine mensuptu. Esir düşmesinin ardından Enderun'da yetişti ve ihtida ederek Yusuf Sinan adını aldı.
🔹 Eser içerisinde bulunan menakıb vesilesiyle aynı türdeki diğer kitaplardan ayrılır. Mesnevi biçimiyle telif edilen Miftahul Futuhat, on beyit tercüme ve kırk beyit kadar da menkıbe ile ilerler.
(x) *Bu içerikte Diyanet İşleri Başkanlığı 81023 yer numaralı Hilye-i Hakani yazma nüshasından fotoğraflar kullanılmıştır.