Arama
Çerkes kültürü: Xabze
Tarihte var olmuş bütün toplumları gelenek ve görenekleri şekillendirmiştir. Kas (Caucase) ırkının Kafkaslardaki temsilcisi Çerkesleri de Xabze kültürü oluşturur. Öyle ki bu Kafkas kültürü "nefsine hakim, duyarlı, çabuk kavrayan, kendini beğenmişlikten uzak, özgüveni tam, ben değil biz diyen" bir nesil hedefler.
EV VE KOMŞULUK İLİŞKİLERİ
◾ Xabze kültüründe "ev; misafirperverliğin, sıcaklığın ve samimiyetin hissettirildiği bir yuva" olarak tanımlanır. Eski Çerkesler evlerini, havadar ve yeşilin hakim olduğu yerlere kurmayı tercih etmişlerdir. En çok da evlerinin suya yakın olmasına dikkat etmektedirler.
◾ Komşuculuk ilişkilerinde maddi ve manevi paylaşım esastır. Komşular yeri geldiğinde dert ortağı olsalar da birbirlerinin özel hayatlarına asla müdahale etmezler. Herkesin bir sınırı vardır ve bunu geçmemeye özen gösterirler.
XABZE MİSAFİR KÜLTÜRÜ
◾ Xabze toplumuna göre kutsal kabul edilen misafirler tören havasıyla karşılanırlar. Çerkeslerin her hanesinin avlusunda, her ihtiyaçlarını rahatça karşılayabilecekleri "hac'eş" dedikleri misafirhaneler bulunur.
◾ Gelen misafir "kimsin, nereden gelip nereye gidiyorsun?" diye sorulması çok ayıp karşılanır. Misafir kalacağı evde ona eşlik edecek yaşıt biri yoksa komşular aracılığıyla bu sorun çözülür.
◾ Türk milletinin kültüründe olduğu gibi Xabze kurallarına göre de misafire "aç mısın?" diye sorulmaz.
HANE KURALLARI
◾ Hane sahibi kadar misafirlerin de uyması gereken bazı kurallar vardır. İnsan, kendi evinde davrandığı gibi misafir olduğu evde aynı davranışları sergileyemez.
◾ Dolayısıyla bir misafir nasıl davranması gerektiğini bilmelidir. Çerkeslerin, "Misafir tatlı dilli ve kuzu gibi uysal olmalıdır" atasözü aslında bu durumu özetler mahiyettir.
◾ Daha birçok hususta hassas kurallara ve davranışlara sahip olan Çerkesler, "nefsine hakim, duyarlı, çabuk kavrayan, kendini beğenmişlikten uzak, özgüveni tam, ben değil biz diyen" bir nesil hedeflerler.