Osmanlı ve Selçuklu camileri arasındaki farklar nelerdir?
Selçuklu ve Osmanlı, İslam mimarisinin dünyadaki en güzel örneklerini vermiş iki devlettir. Selçuklu, mimari bakımından Osmanlı'ya temel teşkil ederken, Devlet-i Aliyye o güne dek yapılmamış eserlerle sanatını zirve noktaya taşımıştır. Peki, bu iki devletin inşa ettiği camiler arasındaki farklar nelerdir?
Giriş Tarihi: 27.08.2022
11:07
Güncelleme Tarihi: 27.08.2022
11:09
📌 Osmanlı'ya geldiğimizde ise camilerle onların içerisinde bulunduğu külliyeler, hem yapı formu olarak hem de toplumsal yaşam açısından dikkate değer bir konum elde eder. O dönemde belirgin meydan kültürü olmadığı için külliyeler adeta bu boşluğun kapanması için tasarlanan yer haline gelir.
Bilgi notu: İki devletin camileri arasındaki en temel fark, Osmanlı'daki yapıların çok fonksiyonlu bir mimariye sahip olmasıdır.
Osmanlı'da hapishaneler ve mimarileri
📌 Genel olarak Osmanlı cami mimarisinin dış düzeni, kompozisyonun kendisini ifade etmesi ve yapının formuna yönelik görünüşünde etkili olur. Örneğin, Süleymaniye Cami'nin genel kompozisyonuna bakıldığında eğri ve doğru çizgilerin bir arada kullanılması hayranlık uyandırır.
📌 Ayrıca Osmanlı camilerinde kubbeler çok önemlidir ve belirli sembolleri bünyesinde barındırır. Özellikle gökyüzündeki sonsuzluğun hissedilmesi gibi tasarlanan bir sistem söz konusudur.
Süleymaniye'nin sırları
📌 Osmanlı camilerindeki minareler, diğer İslam ülkelerinde görülmedik bir şekilde daha ince inşa edilir. Bir ya da üç şerefe inşa edilerek, tek bir merdiven vasıtasıyla buralara ulaşılması sağlanır.
Bilgi notu: Mimar Sinan'ın tasarlamış olduğu Selimiye Cami'nde yer alan üç şerefe için de birbirleri ile ilişiği olmayan üç ayrı merdiven tasarımı bu kurala uymayan tek ve nadide örnektir.
Osmanlı'nın mimari şaheseri: Selimiye Camii'nin bilinmeyenleri
📌 Osmanlı camileri özellikle de Mimar Sinan'ın eserleri büyük, heybetli, azametli olmasına karşın Selçuklu'ya kıyasla iç tezyinatta daha sade olduğu söylenebilir.
📌 Böylesi bir tavır alınması bazı araştırmacılara göre İslam'da israfın haram olmasıyla bağlantılıdır. Mimar Sinan'ın inşa ettiği camilerde süslemeyi azaltması buna dayandırılır.
Mimar Sinan İstanbul'un su sorununu nasıl çözdü?
📌 Hem Selçuklu hem de Osmanlı kendi dönemine göre çok sayıda formu cami inşasında ortaya koyar. Fakat Osmanlı döneminde camilerin Mimar Sinan'la da beraber zirve dönemini yaşadığı yadsınamaz bir gerçektir.
📌Bugüne kadar gelmiş olan camilerin neredeyse hepsi ayrı birer sanat eseri konumundadır.
📌 Selçuklulardan kalma camiler de bugün hala varlığını sürdürmekte olup Osmanlı yapılarıyla kıyasla daha sade ve minare-kubbe açısından farklı biçimlere sahip olması önemlidir.
📌Nihayetinde iki medeniyetin eserlerinde farklılıklar olsa da her dönemde inşa edilen camilerin sanatsal niteliklerini bugüne taşıdığını söylemek yerindedir.
Mimar Sinan'ın eserleri hakkında 33 ilginç bilgi