12 soruda Yıldırım Bayezid'in hayatı
Osmanlı tarihinde savaş meydanında tahta çıkan ve yine başka bir savaş sonucunda tahtından olan ilk ve tek padişah Yıldırım Bayezid'dir. Şehzadeliğinden itibaren "Yıldırım" unvanı ile anıldı, babası Sultan I. Murad'ın Kosova Savaşı'nda şehit edilmesi sonucu tahta geçti; Anadolu'ya ve Rumeli'ye seferler düzenledi, pek çok toprağın Osmanlı'ya geçmesini sağladı. Akınlarını batıya yönelten Timur'a Ankara Savaşı'nda esir düştü. Peki, Yıldırım Bayezid İstanbul'u kaç kez kuşattı? Onun Osmanlı tarihine etkisi ne oldu?
Giriş Tarihi: 21.10.2020
17:23
TİMUR NEDEN ANADOLU’YA YÖNELDİ?
Timur, Selçukluların ve İlhanlıların varisi sıfatıyla Anadolu'daki devlet ve beyliklerin kendisine tâbi olmasını istiyordu. Ayrıca Osmanlı'nın kendi topraklarına fazla yaklaşmasından dolayı da rahatsızdı. Ayrıca uzun zamandır ihtilaflı olduğu Memlukleri işgal etmek için Sultan Berkuk'un ölümü de ona bir fırsat yaratmıştı.
Bağdat'ı ele geçirip batıya doğru ilerlemeye devam etmesi, Osmanlılar tarafından fethedilen yerlerin beylerinin Timur'a sığınması iki tarafın arasını iyice açtı. Osmanlıları durdurmak isteyen Bizans, Venedik ve Ceneviz de Timur'u Osmanlılar aleyhinde kışkırtıyordu.
ANKARA SAVAŞI NASIL GERÇEKLEŞTİ?
Piyade ağırlıklı Osmanlı ordusunu yormak için Kayseri-Kırşehir yoluyla Ankara'ya geldi ve kaleyi kuşattı. Osmanlı ordusu da Timur'a takip ederek Çubuk Ovası'na indi. Timur ordusu daha önce geldiğinden dinlenmiş ve su kaynaklarına hâkim olmuş; Osmanlı ordusu ise yorgun düşmüş ve susuz kalmıştı.
Timur'un ordusu sayıca Osmanlı'dan fazlaydı ve orduda Anadolu askerinin o zamana kadar görmediği 30'dan fazla fil yer alıyordu. Savaş devam ederken Kara Tatarların ve Anadolu beyliklerine ait askerlerin karşı tarafa geçmesi Osmanlı ordusunun bozulmasına sebep oldu. Yıldırım, çekilme tekliflerini reddederek yanındaki 3 bin kişi ile savaşmaya devam etti ancak esir düştü.
YILDIRIM, DEMİR BİR KAFESE Mİ KONDU?
Bazı tarihçiler demir bir kafesin olmadığını, bunun bir tahtırevan olduğunu iddia eder Osmanlı döneminde yazılan tarih kitaplarında dahi yazarlar padişahın içine düştüğü gurur kırıcı durumu örtbas etmek için iki atın üzerindeki demir kafese benzer bir tahtırevana konduğunu söylemişlerdir.
Ancak Fuat Köprülü'nün araştırmalarının sonucunda tahtırevan diye bir şeyin olmadığı, Yıldırım Bayezid'in demir bir kafese konduğu kesinlik kazanmıştır.
İstanbul'un fethinin kapısını açan zafer: II. Kosova Savaşı
YILDIRIM BAYEZİD NASIL ÖLDÜ?
Bazı Osmanlı tarihçileri ile Arap tarihçi İbn Arabşah, Bayezid'in eceliyle öldüğünü yazar. Padişahı intihar gibi İslam'da yasaklanan bir işi yapmış olarak göstermek istemezler.
Savaşta ve esareti sırasında Yıldırım'ın yanında bulunmuş bir askerin anlattıklarını kullanan Âşıkpaşazâde ise padişahın yüzüğündeki zehiri içerek intihar ettiğini yazmıştır.
I. BAYEZİD’İN OSMANLI TARİHİNE ETKİSİ NE OLDU?
Bu dönemde merkezi bürokrasi düzenlenip geliştirildi; vergilendirme ve hazineyi dolu tutma konusunda titiz davranıldı. Osmanlı denizciliği geliştirildi, siyasi ve askeri faaliyetlere ağırlık veren Yıldırım, güçlü bir donanmaya sahip olabilmek için kaleler, kuleler tahkim ettirdi ve limanları genişleterek gümrükte düzenlemeler gerçekleştirdi.
Türk korsanlarını yeni bir düzenlemeye tâbi tutarak korsan gemilerinin de katıldığı bir Osmanlı donanması kurdu. Osmanlıların bu dönemde denizlerdeki faaliyetleri Venedikliler arasında ciddi bir rahatsızlık uyandırdı.