Arama
50 yıldır İsrail işgalindeki Suriye toprağı: Golan Tepeleri
Bugün "Golan" denilen bölgenin, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarına kadar Şam sancağımıza bağlı "Cevlân" dediğimiz bölge olduğunu biliyor muydunuz? Ya da ABD Başkanı Trump'ın, Golan Tepeleri üzerindeki İsrail egemenliğini iki gün önce attığı imzayla resmen tanıdığını? Peki, Golan Tepeleri İsrail için neden bu kadar önemli? Golan Tepeleri kimin, nerede? Sizler için, 50 yıldır İsrail işgalindeki Golan Tepeleri hakkında bilinmeyenleri derledik.
Netanyahu'nun çağrısına aradığı olumlu yanıt tam üç yıl sonra Trump yönetimindeki ABD'den geldi. Filistin ve İsrail politikasını neredeyse tamamen İsrail yanlısı Yahudi asıllı kişilere emanet eden ABD Başkanı Donald Trump bir tweet atarak, "(1967 işgalinden) 52 yıl sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin, bölgesel istikrar ve İsrail'in güvenliği için kritik derecede stratejik öneme sahip olan Golan Tepeleri üzerindeki İsrail egemenliğini tam olarak tanımasının zamanı geldi." ifadelerini paylaştı.
Böylece Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıyan, İran'la yapılan nükleer anlaşmadan çekilerek Tahran yönetimini yeniden "düşman" ilan eden ve Filistinlilere yapılan yardımları kesen Trump'ın İsrail'e yaptığı bu "iyilikler" listesine şimdi bir de Golan Tepeleri eklenmiş oldu.
ABD Başkanı Donald Trump, skandal bir açıklamaya daha imza attı. Trump yaptığı açıklamada, "52 yılın ardından ABD için İsrail'in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tam olarak tanımanın zamanı geldi." ifadesini kullandı.
Uluslararası tepkinin devam ettiği söz konusu ifadelere, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinden de salı günü, "İsrail'in Golan Tepeleri'ndeki egemenlik iddiaları yok hükmündedir" açıklaması geldi.
İsrail'in Golan Tepeleri çıkışı, Suriye'de devam eden iç savaştan yararlanma hamlesi olarak değerlendirilirken, Netanyahu da bu konuda uluslararası destek arayışına girdi.
1967: İsrail, Altı Gün Savaşı olarak da bilinen Arap-İsrail savaşı sırasında Suriye'ye saldırarak, stratejik öneme sahip Golan Tepelerini ele geçirdi. Suriye'nin başkenti Şam'a sadece 60 kilometre mesafede olan Golan Tepeleri'nin, İsrail ile Suriye'nin yanı sıra Ürdün ve Lübnan'a da sınırı bulunuyor.
1973: Suriye, askeri harekat başlatarak İsrail'den Golan Tepeleri'ni geri almayı denedi ancak başarısız oldu.
1974: İsrail ve Suriye, Golan Tepeleri'ndeki kuvvetlerini geri çekerek askeri çatışmayı sonlandırmaya razı oldu. Aynı yıl barış gücü askerleri bölgeye konuşlandırıldı.
1981: İsrail, Golan Tepeleri'ni tek taraflı olarak ilhak ettiğini açıkladı ancak uluslararası toplum bu kararı bugüne kadar tanımadı.
1999: Dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak ve Suriye Dışişleri Bakanı Faruk eş-Şara, iki ülke arasında başlatılan üst düzey görüşmeler kapsamında bir araya geldi.
2000: Golan Tepeleri'nin Suriye'ye iadesi hedefiyle, ABD'nin ara bulucuğunda başlatılan müzakereler başarısızlıkla neticelendi. Görüşmelerin başarısız olmasının nedeni ise İsrail'in, Celile Gölü yanında yer alan ve kilit öneme sahip su kaynağı olan bir toprak parçasını Suriye'ye bırakmaya razı olmamasıydı.
2008: Suriye ve İsrail, kapsamlı bir barış anlaşması sağlanması amacıyla Türkiye'nin ara buluculuğunda yeniden dolaylı görüşmelere başladı. İsrail'in Gazze'ye saldırmasının ve dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak'ın yolsuzluk davası nedeniyle istifa etmesinin ardından görüşmeler sonlandırıldı.
2009: İsrail Başbakanı Netanyahu, Golan Tepeleri ile ilgili daha sert bir politika izleyeceğinin sinyallerini verdi. Aynı yıl Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed de karşılarında "barış için görüşülecek bir muhatap olmadığını" söyledi.
ABD Başkanı Barack Obama da 2009 yılında göreve geldiğinde, "İsrail ve Suriye arasındaki görüşmeleri yeniden başlatmanın dış politika öncelikleri arasında yer aldığını" söyledi ancak bu konuda da bir gelişme sağlanamadı.
2013: Mart 2011'de patlak veren Suriye iç savaşı 2013 yılında Golan Tepeleri'ne kadar ulaştı. İsrail, Golan Tepeleri'ne top ateşi açıldığını öne sürerek bu saldırılara karşılık verdi. İsrail ve Suriye orduları da aynı yılın mayıs ayında karşılıklı top atışlarında bulundu.
Yahudilere ait kutsal metinlerde birçok kez Golan bölgesine atıfta bulunulması da bölgeyi çoğu dindar Yahudi'nin gözünde kutsallaştırıyor. Bu tür nedenlerle İsrail iç siyasetinde de önemli bir yer tutan Golan Tepeleri, İsrail tarafından "ülkelerinin vazgeçilmez bir parçası" olarak görülüyor.
Ayrıca,Golan, İsrail'in güvenliği için Suriye'ye karşı doğal bir tampon bölge oluşturmakla birlikte Şeria Nehri'yle birlikte İsrail'in en önemli doğal kaynaklarından biridir.