Arama
Ali Ufki Bey'in kaleminden Enderun ve Osmanlı musikisi
İstanbul'a savaş esiri olarak gelmiş, daha sonra azat edilmesine rağmen İstanbul'dan kopamamış bir musikişinas, tercüman ve seyyahtı Albertus Bobovius. Ya da Osmanlı'da bilinen adıyla Santuri Ali Ufki Bey. Ali Ufki Bey, yaşadığı dönemin pek çok musiki eserini nota bilgisi sayesinde kayıt altına almış ve bilinen pek çok ezginin en eski versiyonlarını bugünlere ulaştırmıştı. Kitab-ı Mukaddes'i Türkçeye çeviren ilk kişi olma özelliğini de taşıyan Ali Ufki Bey hakkında çok az bilgi olan Enderun Mektebine dair en ince detayları yazdığı eserde kaleme almıştı.
Santuri Ali Ufkî Bey'in bir Batılının merak ve hayret hissi ile bir Doğulunun yerlilik avantajlarını birleştirerek İtalyanca kaleme aldığı bu değerli metin, yazıldıktan tam 375 yıl sonra kendi şehrinde, İstanbul'da basılabildi.
Buna karşılık eseri Almanlar 1669, İtalyanlar 1679, Fransızlar ise 1685 yılında yayınladı.
Ali Ufkî Bey, kaleme aldığı eserinde Enderun Mektebinden şu sözlerle bahsetti:
"Yatsı namazından sonra bütün içoğlanları kendi yerlerinde ayakta durur ve defterci, hepsinin adlarını teker teker okuyup kaçan olup olmadığına bakar. Her içoğlanı adı okunduğunda lebbeyk, yani buradayım diye cevap vermek zorundadır.
Liste okunduktan sonra ve yatma izni verilmeden önce, odabaşı gün boyunca bir kusur işlemiş olanları değnekletir.
Bu da bittikten sonra, odabaşı asasının ucunu yere vurarak yatma vaktinin geldiğini belirtir.
O zaman herkes küçük yatağını hazırlamaya başlar; bu yatak yarısı döşek, yarısı da örtü olarak kullanılan oldukça kalın bir battaniye, hava soğuduğunda kullandıkları ayrı bir ince örtü ve başlarının altına koydukları yaklaşık 1,5 metre uzunluğundaki küçük bir yastıktan oluşur. Tam bir sessizlik içinde yuvalarını hazırlayıp yatarlar.
Kışın gün doğmadan bir saat, yazın da yarım saat öncesine kadar uyuma özgürlüğüne sahiptirler; ama günler fazla uzayıp geceler de kısaldığında, Büyük Saray'da (Topkapı Sarayı) sabah kahvaltısından ikindiye ve dış saraylarda da ikindiden akşamüstü üçe kadar (alaturka saat ile) ama giyinik halde ve battaniyeler açılmadan uyunur.
İnsanı rahatsız eden aşırı sıcak dikkate alındığında, bu uyku bir dinlenmeden çok işkenceyi andırır.