Arama
İkinci Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren icat: Enigma makinesi
Alan Turing'in İkinci Dünya Savaşı'nda Almanlar'ın "çözülemez" dediği şifreleri çözdüğünü biliyor muydunuz? Ya da Enigma kodunu kırıp savaşı iki yıldan fazla kısaltarak "14 milyon" kişinin hayatını kurtardığını? Sizler için, İkinci Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren icat hakkında bilinmeyenleri derledik.
Bletchley Park'ta kriptoloji ekibiyle çalışan Turing, bir süreliğine Alman deniz kuvvetlerine ait şifrelerin kırılımı için çalışan kriptoanaliz ekibinin başına getirildi. Bu görevdeyken, Alman şifrelerini kırmak için yeni yöntemler geliştirir ve Enigma cihazı tarafından üretilen şifreleri kırmaya yarayan 'Bombe' isimli bir elektromekanik makinanın tasarımına katkıda bulundu.
Böylece Almanlar'ın en önemli iletişim araçları olan hücumbot ve denizaltılarının İngilizler ve müttefikleri tarafından satır satır okunabilmesini sağladı.
Turing, İkinci Dünya Savaşı'nın gidişatını değiştiren tarihi ve askeri bir figür haline geldi. Turing, çok fazla şey biliyordu. İngiliz Hükümeti, hayatının sonuna kadar onu yalnız bırakmamalıydı. Başarıları nedeniyle kahraman ilan edilmesi gerekirken, "devlet sırrı" adı altında tüm başarıları görmezden gelindi.
''50 yıl içinde bilgisayaraların depolama kapasitelerinin 10⁹ civarında olacağını düşünüyorum. Bu sayede Taklit Oyunu'nu o kadar iyi oynayacaklar ki, yalnızca 5 dakika inceleme yapmasına izin verilen bir sorgucunun verdiği kararların %30'unun yanlış olacağına inanıyorum.''
Turing, sonrasında fikirlerini gerçekleştirmek için destek bulamayıp sürekli engellerle karşılaştı. Fakat yılmadı, "Bilgisayar Mekanizması ve Zeka" makalesinde yapay zeka hakkında yazı yazan Turing, bir makinenin "akıllı" olması için gereken şartları belirleyen bir deney tasarladı.
Turing, bir yandan da yapay zekâ ve makine zekâsı üzerine çalışmalara başladı. Çalışmalarının sonucunda bugün Turing Testi olarak da adlandırılan, bir makinanın insan seviyesinde ve zeki olduğunu gösteren test ortaya çıktı. Bilgisayar için satranç programı da tasarlayan Alan Turing, bilgisayarı gerçek insanlarla test etmiş ve başarılı oldu.
Dijital bilgisayarlara giden ilk adım olarak görülen Bombe cihazları, Nazileri şifreli mesajlarını deşifre ederek müttefik devletlere Nazi Almanyası karşısında çok büyük bir avantaj sağladı. Tarihçilerin tahminine göre Enigma'nın kırılması savaşı iki yıldan fazla kısaltarak "14 milyon" kişinin hayatı kurtardı. Fakat Turing, uzun yıllar boyunca unutuldu. 42 yıllık ömründe sadece bilime değil, insanlığa ve düşünce tarihine de sayısız değer kattı.
Turing, 33 yaşında İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Enigma kodlarının kırılmasında gösterdiği başarılar nedeniyle Kral VI. George tarafından Britanya imparatorluk nişanı ile ödüllendirildi. Turing bireysel tercihini açık bir şekilde dile getirdiği için intihar etti. Kriptoloji alanında devletin çok gizli birimlerinde ve görevlerinde çalışan Alan Turing, 7 Haziran 1954'te temizlikçisi tarafından evinde ölü bulundu. Ölüm sebebinin yatağının kenarında bulunan siyanürlü elma sebebiyle zehirlenme olduğu açıklansa da devletin gizli birimlerinde çalıştığı için İngiliz istihbarat servisi tarafından öldürülüp intihar süsü verilmiş olabileceği iddialar arasındaydı. Yapılan otopside ölüm nedeni şöyle açıklanmıştı; siyanür zehirlenmesi sonucu intihar…
2013'te Kraliçe İkinci Elizabeth resmi olarak Turing'den özür diledi. İngiliz Hükümeti'nin bir başka bildirisindeyse, "Turing, parlak bir zihinle olağanüstü bir adamdı" dedi ve "Savaştaki çabasına ve bilim mirasına yaptığı muhteşem katkılardan dolayı hatırlanmayı ve tanınmayı fazlasıyla hak ediyor" dedi.
Ayrıca Apple'ın logosu olan ısırılmış elmanın, Alan Turing'in ölmeden önce yediği siyanürlü elmayı temsil ettiği iddia edilmektedir.