Arama
İkinci Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren icat: Enigma makinesi
Alan Turing'in İkinci Dünya Savaşı'nda Almanlar'ın "çözülemez" dediği şifreleri çözdüğünü biliyor muydunuz? Ya da Enigma kodunu kırıp savaşı iki yıldan fazla kısaltarak "14 milyon" kişinin hayatını kurtardığını? Sizler için, İkinci Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren icat hakkında bilinmeyenleri derledik.
''50 yıl içinde bilgisayaraların depolama kapasitelerinin 10⁹ civarında olacağını düşünüyorum. Bu sayede Taklit Oyunu'nu o kadar iyi oynayacaklar ki, yalnızca 5 dakika inceleme yapmasına izin verilen bir sorgucunun verdiği kararların %30'unun yanlış olacağına inanıyorum.''
Turing, sonrasında fikirlerini gerçekleştirmek için destek bulamayıp sürekli engellerle karşılaştı. Fakat yılmadı, "Bilgisayar Mekanizması ve Zeka" makalesinde yapay zeka hakkında yazı yazan Turing, bir makinenin "akıllı" olması için gereken şartları belirleyen bir deney tasarladı.
Turing, bir yandan da yapay zekâ ve makine zekâsı üzerine çalışmalara başladı. Çalışmalarının sonucunda bugün Turing Testi olarak da adlandırılan, bir makinanın insan seviyesinde ve zeki olduğunu gösteren test ortaya çıktı. Bilgisayar için satranç programı da tasarlayan Alan Turing, bilgisayarı gerçek insanlarla test etmiş ve başarılı oldu.
Dijital bilgisayarlara giden ilk adım olarak görülen Bombe cihazları, Nazileri şifreli mesajlarını deşifre ederek müttefik devletlere Nazi Almanyası karşısında çok büyük bir avantaj sağladı. Tarihçilerin tahminine göre Enigma'nın kırılması savaşı iki yıldan fazla kısaltarak "14 milyon" kişinin hayatı kurtardı. Fakat Turing, uzun yıllar boyunca unutuldu. 42 yıllık ömründe sadece bilime değil, insanlığa ve düşünce tarihine de sayısız değer kattı.
Turing, 33 yaşında İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Enigma kodlarının kırılmasında gösterdiği başarılar nedeniyle Kral VI. George tarafından Britanya imparatorluk nişanı ile ödüllendirildi. Turing bireysel tercihini açık bir şekilde dile getirdiği için intihar etti. Kriptoloji alanında devletin çok gizli birimlerinde ve görevlerinde çalışan Alan Turing, 7 Haziran 1954'te temizlikçisi tarafından evinde ölü bulundu. Ölüm sebebinin yatağının kenarında bulunan siyanürlü elma sebebiyle zehirlenme olduğu açıklansa da devletin gizli birimlerinde çalıştığı için İngiliz istihbarat servisi tarafından öldürülüp intihar süsü verilmiş olabileceği iddialar arasındaydı. Yapılan otopside ölüm nedeni şöyle açıklanmıştı; siyanür zehirlenmesi sonucu intihar…
2013'te Kraliçe İkinci Elizabeth resmi olarak Turing'den özür diledi. İngiliz Hükümeti'nin bir başka bildirisindeyse, "Turing, parlak bir zihinle olağanüstü bir adamdı" dedi ve "Savaştaki çabasına ve bilim mirasına yaptığı muhteşem katkılardan dolayı hatırlanmayı ve tanınmayı fazlasıyla hak ediyor" dedi.
Ayrıca Apple'ın logosu olan ısırılmış elmanın, Alan Turing'in ölmeden önce yediği siyanürlü elmayı temsil ettiği iddia edilmektedir.
Bugün, esası Turing testine dayanan ve 'CAPTCHA' adı verilen bu uygulamanın amacı, bilgisayar ile insanların davranışlarının ayırt edilebilmesidir. ve daha çok bu ayrımı yapmanın en zor olduğu web ortamında kullanılmaktadır. Web sitelerinin güvenliği için önel bir önlem olan Captcha, botlara karşı önlem olarak etkili bir çözümdür. Bu test bilgisayarların çözemeyeceği ama insanların çözebileceği şeklinde testlerden oluşan testlerdir.
Bizler son birkaç yılı, yapay zeka ve yapay öğrenme gibi terimler hakkında konuşarak geçirdik. Kendi kendine oynayarak daha iyi oynamayı öğrenebilen ''AlphaGO'' isimli bir yapay zekânın, dünya go şampiyonunu mağlup edişini izledik. Bilim adamları, tüm bu olanlar karşısında yapay zekânın tehlikelerine karşı ortak bir bildiri yayınlayıp insanlığı uyardılar.
Ne dersiniz? Yoksa makineler çoktan düşünmeye başladılar mı?