Arama
İslam uygarlığında müziğin kökenine dair ufuk açıcı 15 bilgi
Kıtaları, kültürleri, insanları ve coğrafyaları aşan müziğin kökenin, bundan bin yıl önce Müslümanlar tarafından oluşturulduğunu biliyor muydunuz? Peki ya, bugün kullandığımız nota isimlerinin Arapça Dal, Re, Mim, Fa, Sad, Lam, Sin harflerinden geldiğini? Veya Viyana Kuşatması'nın ardından Osmanlı mehter takımının arkasında bıraktığı müzik aletlerinin Avrupa'da askeri bandoların doğuşuna zemin hazırladığını? İslam uygarlığında temelleri atılan müziğe dair ufuk açıcı 15 bilgiyi sizler için derledik.
Ziryab, dünyanın ilk konservatuarının Kurtuba'da kurulması; ahenk ve beste dersleri verilmesi; uda beşinci bir bam telinin ilave edilmesi ve Avrupa'ya getirilmesini sağladı.
Aynı zamanda ahşap mızrap yerine akbaba teleğini kullanması; serbest metrik ve ritmik parametreler tanımlamak suretiyle müzik teorisinin tamamen yeniden düzenlenmesi ve bu şekilde yeni ifade biçimlerinin (müveşşeh, zecel ve nevbet süitleri) kullanılması gibi pek çok başarıya imza attı.
Müzik tarihçisi Julian Ribera gibi birçok otorite, kontrpuan ve çoksesliliğin ilk kez 1000 yılı civarında Kurtuba konservatuarında geliştirildiğini söyler.
20'nci yüzyıl Fransız tarihçisi Henry Terrace ise Ziryab'ı şu sözlerle anlatır:
"Bu doğulunun (Ziryab) gelmesiyle birlikte Kurtuba'dan zevklerle dolu lüks bir hayat, rüzgâr gibi esmeye başladı. Ziryab'ın hayatı şiirle ve enfes lezzetlerle bezenmişti. Geceleri hizmetkârlarının çaldığı lavta eşliğinde beste yaparak geçiren bu adam, sanatına görülmemiş bir değer izafe etmiştir…"
Bin yıl boyunca canlı kalan bu eşsiz değer sayesinde dünya, bugün birçok müzik türünün tadına varabilmektedir.
Cihana hükmeden Osmanlı Devleti ise daimi askeri bandoya sahip ilk devletti.
1299 yılında kurulan meşhur Mehterhane bandosu, sultanla birlikte seferlere katılırdı.
Savaş sırasında marşlar çalan mehter takımı askerlere cesaret verir, düşmanın yüreğine korku salardı.
Seçkin askerlerden oluşan yeniçeri ordusunda da davul, zurna, klarnet, üçgen, zil, kös ve nakkare gibi enstrümanları çalan altı ila dokuz sıradan oluşan bando bulunurdu.
Bunlar, develerin sırtında taşınırdı.