İstanbul'daki Mimar Sinan camileri
Osmanlı'ya özgü mimari kimlik oluşturan Mimar Sinan, gelenekleri yadsımayan bir yenilikçi, dahice sentezler üreten bir mimardı. Sinan, Osmanlı mimarisinin klasik çağını kurup imparatorluğa özgü bir mimari kimlik oluşturdu. Sadece yaşadığı dönemi değiştirmekle kalmayıp vizyonu ve dehasıyla çağlar ötesine ulaştı. Bütün dünyanın ustalığını kabul ettiği Mimar Sinan'ın, İstanbul'u süslediği camilerini sizleri için derledik.
Giriş Tarihi: 16.06.2020
08:57
Güncelleme Tarihi: 16.06.2021
09:29
Mihrap önü bölümü dışa taşırılmış ve üzeri yarım kubbeyle kapatılmıştır. Merkezi kubbeyi taşıyan 8 destek dışa yansıtılmış ve üzerleri kubbeyle kapatılmıştır. İç mekanda çini uygulamaları görülür 1807 yangınında zarar görmesi ve minaresinin kısmen yıkılması nedeniyle kürsü kısmından itibaren yeniden inşa edilmiştir. Balkan ve Birinci Dünya Savaş'ından kısa bir süre önce cami bir onarımdan geçirilmiş ancak savaş nedeniyle onarıma ara verilerek cami uzun yıllar harabe halinde kalmıştır.
Cami 1938'e doğru yapılan büyük çaplı bir onarım ile 1941 de tekrar ibadete açılmıştır. Kapılardan birini üstünde bulunan caminin esas kitabesi kırıldığı için yine 1941 de eski kalıbına göre kamil akdik tarafından yeniden yazılmıştır. Kubbenin çevresinde destek kuleleri ve sırayla biri büyük, biri küçük sekiz yarım kubbe bulunur.
KAZASKER İVAZ EFENDİ CAMİİ
Kazasker İvaz Efendi Camii İstanbul'da Eğrikapı'da yer alır. 1585 tarihlidir ve giriş kapısı üzerindeki levhada Mimar Sinan camisi olduğu yazılıdır. Bahçesinde geniş çukur ve tüneller vardır. Anemas zindanları kalıntıları çevresindedir. Caminin klasik ana kapısı yoktur.
Ön cephede sağlı sollu iki kapı vardır. Cami taş-tuğla halinde inşa edilmiştir. Minaresi kıble duvarı köşesindedir. Zamanında külliye halinde olan camiden sadece cami ve çeşme kalmıştır. İvaz Efendi bahçedeki *hazirede *medfundur.
*Medfun: Defnedilmiş, gömülmüş.
*Hazîre: Hazîre, külliye, cami, mescit, tekke gibi dini yapıların avlularında yer alan etrafı duvar veya parmaklıkla çevrili mezarlıklara verilen isim.
Kazaskerin Manavgatlı olması sebebiyle Manav İvazağa diye anılır. Cami tek kubbeli ve beş tane yarım kubbe ana kubbeye destek olmuştur. Huzur veren bir bahçesi bulunmaktadır. Tarihi yarım ada kapsamındadır. İvazağa Anadolu ve Rumeli *kazaskerliği yapmıştır.
*Kazasker ya da kadıasker, Osmanlı Devleti'nde şeri davalara bakan askeri hakim.
Bu cami Kanuni Sultan Süleyman'ın sadrazamlarından ve aynı zamanda kızı Mihrimah Sultan'ın kocası olan Damat Rüstem Paşa için Mimar Sinan'a yaptırıldı.
Sinan'ın yaptığı camilerin plan gelişimi içinde önemli bir yere sahip olan ve merkezî plan denemeleri arasında sekiz destekli merkezî kubbeli şemanın ilk örneğini oluşturan cami enlemesine dikdörtgen bir harime sahiptir.
Rüstem Paşa Camii, 1660 tarihli büyük yangında ve Fâaih Camii'ni yıkan 1766 depreminde önemli ölçüde hasara uğramış, depremde çöken kubbesi ve minaresi daha sonra yenilenmiştir.
VIDEO
Camiye iki yandan merdivenle çıkılır. Planı dikdörtgendir, merkezi kubbe kemerlerle dört fil ayağına ve sütunlara oturur. Son cemaat yeri altı sütunlu ve beş kubbelidir.
Önüne sonradan kemerler, sütunlar ve ahşap çatılı, saçaklı bir kısım eklendi. Rüstem Paşa Camii'nin kubbe eteklerine kadar her tarafı çinilerle kaplıdır. Özellikle lale motifli çiniler, Osmanlı çini sanatının en başarılı örneklerinden sayılır.
Bunlardan daha iyi korunmuş durumda olan soldaki pano, lacivert zemin üzerine stilize edilmiş natüralist bir üslupla düzenlenmiş "doğa yorumu" ile klasik dönem çini süsleme sanatının en güzel örnekleri arasındadır.