Arama
Müslüman alimlerin optik ile ilgili çalışmaları
Görmeye dair ilk teorileri Yunan bilginleri ortaya atmış; ancak Müslüman alimlerin çalışmaları bu teorilerin gerçeği yansıtmadığını ortaya koymuştu. Bundan bin yıl önce Kindi, İbnü'l Heysem ve İbn Sehl gibi Müslüman alimler, gerçekleştirdikleri deneyler ve keşiflerle görmenin doğasını açıklamışlar; optik biliminin temellerini atmışlar ve kendilerinden sonra gelen bilim insanlarına önemli bir miras bırakmışlardı. Öyle ki, kaleme aldıkları eserler, optik ilminin başlıca kaynakları olmuşlardı.
İbnü'l Heysem, söz konusu eserinde görme ve ışık ilişkisini şu sözlerle açıklamıştı: "Işığını başka bir kaynaktan alan (ya da kendisi ışık kaynağı olan) kütlelerden çıkan ışık bütün yönlere doğru yayılır. Bu sebeple, göz görünür bir nesneyle karşı karşıya dururken nesne herhangi bir ışık tarafından aydınlatılıyorsa, ışık bu nesneden yansıyarak göz yüzeyine düşer."
Böylece tarihte, Eukleides ve Batlamyus'un matematiksel yaklaşımı ile doğa filozoflarının fiziksel prensibini birleştiren ilk bilim insanı olacaktı.
Ona göre, "optik ilmi üzerinde çalışmak için, hem fizik hem de matematik alanlarında maharet ve bilgi sahibi olmak" gerekiyordu.
İbnü'l Heysem Optik Kitabı adlı eseriyle optik biliminin temellerini attı.
Bu eserinde yer alan bilgilere göre Heysem, lensleri incelemiş; düz, küresel, parabolik, silindirik, dışbükey ve içbükey gibi farklı türde aynalarla deneyler yapmıştı. Ayrıca göze dioptrik bir sistem olarak yaklaşmak suretiyle kırılma geometrisi uygulamıştı.
Bu ölçüm, atmosferin en alt tabakası olup yaklaşık 12 kilometre kalınlığında olan troposfere ait modern ölçümlerle uyum içerisindedir.
Bir teorinin kabulü için deneye dayalı bulgularla sınanmasının şart olduğu esasını ilk yerleştiren İbnü'l Heysem'di ve Optik Kitabı adlı eseriyle Batlamyus'un Almagest adlı kitabını eleştiriyordu.
Bin yıl sonra bile kitabı, bir araştırmanın gerçeklere dayandırılması ve ön yargılardan etkilenilmemesi başlığı altında, profesörlerce araştırmacı öğrencilere okutulmaya devam edilir.
İslam uygarlığında tarım, ticaret ve iktisat hakkında 20 ilginç bilgi