Arama
Müslüman alimlerin sağlık ile ilgili çalışmaları
Müslüman alimlerin sağlık ile ilgili çalışmalarının, bundan bin yıl öncesine uzanan bir geçmişe sahip olduğu görülür. Dünyada pek çok coğrafyada Karanlık Çağ'ın yaşandığı o yıllarda, İslam uygarlığı bilimsel olarak tıp ilmini ele almış, yeni tedavi yöntemleri geliştirmiş ve hastalıklara şifa olacak ilaçları keşfetmişlerdir. Tıp alimlerinin yanı sıra dönemin hükümdarları da sağlık ile ilgili çalışmaları desteklemişler, yeni hastanelerin kurulmasına öncülük ederek tıbbın gelişmesini sağlamışlardır. Modern tıbbın temellerini atan Müslüman alimlerin sağlık ile ilgili çalışmalarını derledik.
Orta Çağ'da en çok alınıp okunan kitaplardan biri olan Uzak Ülkelere Yolculuk Yapan Seyyahlar için Rehber ya da kısa ismiyle Seyahat Rehberi, El-Kayrevan Hastanesi'nde eğitim gören ve çalışan İbnü'l Cezzâr tarafından yazılmıştı.
Burada 955 yılında 80 yaşın üzerindeyken ölen İbnü'l Cezzâr, arkasında 24 bin dinar ile tıp ve başka alanlarda 25 kantar (1125 kg) kadar kitap bıraktı.
Tıp dünyasını kökünden etkileyen eserler arasında, Batıda "Hekimlerin Prensi" olarak tanınan İbn Sina'ya ait eserler yer alıyordu.
İbn Sina'nın bilimsel, felsefi ve teolojik görüşleri, Albertus Magnus, St. Thomas, Duns Scotus ve Roger Bacon gibi birçok önemli şahsiyet üzerinde derin izler bırakmıştır.
Mirası içinde kadın hastalıkları ve tedavisi hakkında bir eser de yer alır. Bu esere göre, adet (menstrüasyon), kadının sağlığının korunmasında olduğu kadar kadın hastalıklarında da merkezi bir rol oynamaktaydı.
Bu tür yazılar sayesinde geniş bir şöhret kazanan İbnü'l Cezzâr, Orta Çağ Batı Avrupa'sının en etkili simalarından birisi haline geldi.
Eğitim hastanelerinden bir tanesi de Şam'daki Nureddin Hastanesi'ydi. 12'inci yüzyıl hükümdarı Nureddin bin Zengi, bu hastaneyi hekim Ebulmecid el Bahili gözetiminde kurmuştu.
Kendi adını verdiği hastaneyi hastalara yemek ve sağlık hizmeti verilebilecek şekilde donatmış, ayrıca hastaneye çok sayıda tıp kitabı bağışlamıştı. Bu kitaplar özel bir salonda saklanmaktaydı.
Burada çalışan hekimlerin çok iyi uzmanlaşma imkânları bulunuyordu. 13'üncü yüzyılın başlarında Nureddin Hastanesi'nde düşük bir ücretle çalışmaya başlayan Dehver adlı hekim, zamanla mesleğinde tanındıkça hastaneden daha yüksek maaş almaya başlamıştı.
Özel muayenehanesi sayesinde gelirini daha da artıran Dehver, sonradan kendi tıp okulunu kuracaktı. Bu kariyer yolu bugünkü birçok hekime tanıdık gelecektir.