Arama
Nuri Demirağ kimdir? Nuri Demirağ'ın ilkleri... ✈
İlk demiryolu müteahhidi, ilk uçak fabrikası, ilk tek motorlu uçak, ilk çift motorlu yolcu uçağı, ilk yerli paraşüt üretimi… Türkiye'de ilklerin kurucusu olan, bütün olumsuzluklara ve engellemelere rağmen "Zafer uçakların kanatlarındadır!" ilkesiyle yola çıkan Nuri Demirağ hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.
1938'de Nu.D-38 adlı çift motorlu 6 kişilik yolcu uçağı yapıldı. Nu.D-38, dünya havacılığı yolcu uçakları A sınıfına alındı.
Aynı günlerde Türk Hava Kurumu da 10 tane eğitim uçağı siparişi vermişti. Bu siparişler yapılırken aynı zamanda bir de yolcu uçağı yapım çalışması sürmekteydi. 1938 yılına gelindiğinde Nu.D-38 adında çift motorlu altı kişilik bir yolcu uçağı yapımı başarıyla tamamlandı. Bu Türkiye'nin kendi uçağını artık yapabildiği anlamına gelmekteydi.
Eskişehir'de bir test uçuşu esnasında pilot piste açılan hendeği göremedi ve iniş esnasında kaza yaşandı. Bunun üzerine Türk Hava Kurumu siparişleri iptal etti. Yurtdışına satışlar ise yasal düzenlemelere takıldı. Nuri Demirağ Türk Hava Kurumunu mahkemeye verdi; İnönü'ye mektup yazdı ancak herhangi olumlu bir karşılık alamadı. Türkiye'nin ilk uçak üretim serüveni sona ermişti. İlerleyen süreçte Nuri Demirağ uçak fabrikasını kapatmak zorunda kaldı.
Yeterli desteği göremese de bunlar Demirağ'ı idealinden vazgeçirmedi. Uçak imalatına yönelik iddiası devam etti ve 1944 yılında Nu.D-38'in imalatı tamamlandı. Uçak; 6 kişilik, çift kumandalı, 2200 devirli 2 adet 160 beygir gücünde motorla donatılmıştı ve saatte 325 km sürat yapıyordu. 3,5 saat havada kalabilen tayyarenin modeli Türk mühendisler tarafından çizildi ve motorlar hariç tüm kısımları Türk teknisyen ve işçisinin ürünüydü. Bu uçağın devlet hava yolları tarafından kabul edilmesi beklenmekteydi fakat bu da gerçekleşmedi.
Tüm engellemelere rağmen istikbalini göklerde arayan adam; Nuri Demirağ
1939'da Türkiye'nin ilk yerli paraşüt üretimini gerçekleştirdi.
Nuri Demirağ aynı zamanda Türkiye'de ilk paraşüt üretim merkezini kuran girişimci oldu. Paraşütün ipekten yapılması sebebiyle Üsküdar'da satın aldığı Hüseyin Avni Paşa korusunda dut ağacı ve ipek böceği yetiştirmek için girişimde bulunmuş ve ilk paraşüt imalatını gerçekleştirmiştir. Batı'nın yaptığı her şeyi Türklerin de üretip yapabileceğine inanan Nuri Demirağ'a göre "zafer artık uçakların kanadındaydı." Havacılığa verdiği önemin en büyük nedeni bu gerçeği görmüş olmasıydı.