Osmanlı tarihinin en güçlü üç valide sultanı
Osmanlı Devleti'nde padişahların çocuk yaşta tahta çıkmaları kimi zaman devlet yönetiminde bir boşluk oluşturdu. Bu gibi dönemlerde devlet idaresinde harem ve valide sultanlar ön plana çıktı. Bu durum, devlet yönetiminde Avrupalılar gibi "Kraliçe idaresi" geleneği olmayan Osmanlılarda bir mesele haline geldi. Hatta kimi zaman imparatorluğun geçirdiği sarsıntıların sebepleri olarak "Kadınlar Saltanatı" gösterildi. Kadınlar Saltanatı denildiğinde ise tarih boyunca akla üç valide sultan geldi…
Giriş Tarihi: 25.12.2019
16:01
Güncelleme Tarihi: 25.12.2022
10:44
‘VALİDE SULTAN’ MAKAMINA NASIL YÜKSELDİ?
Kösem Sultan, Genç Osman ve I. Mustafa'nın hükümdarlık yıllarında oğullarını öldürülmekten kurtarmayı başardı. I. Mustafa'nın tahttan indirilmesinden sonra padişah olarak IV. Murad'ın seçilmesi Kösem'in hayatında önemli bir dönüm noktasıydı ve oğlunun padişah olmasıyla "valide" makamına yükselerek Eski Saray'dan Topkapı Sarayı'na taşındı.
IV. Murad küçük yaşta padişah olduğundan, Kösem Sultan iktidarı 1632'ye kadar fiilen elinde tuttu. 1632'de devlet yönetimine el koyan IV. Murad, Revan ve Bağdat seferleri ile tahttaki yerini sağlamlaştırdı ve annesinin devlet işlerindeki nüfuzunu ortadan kaldırdı.
ŞEHZADE İBRAHİM’İN ÖLDÜRÜLMESİNE ENGEL OLDU
Sultan Murad'ın son anlarını yaşarken Şehzade İbrahim'in öldürülmesini emretmesine rağmen Kösem Sultan'ın gayretleri ile bu emir uygulanmadı. Çünkü İbrahim, Mahpeyker'in siyasi kariyerinin garantisiydi ve Osmanlı hanedanının hayatta olan tek erkek varisiydi.
Kösem Sultan, Şehzade İbrahim'in canını Sultan Murad'tan kurtarırken Osmanlı Hanedanı'nın da yok olmasını önlemişti.
OĞLUNUN ÖLDÜRÜLMESİNE NEDEN GÖZ YUMDU?
Ancak Sultan İbrahim, annesini endişelendirecek kadar kadınlarla ilişkiye girmeye başlayınca ana ile oğul arasında gerilimli günler yaşanmaya başladı. En sonunda Sultan İbrahim, Kösem Sultan'ı Harem'den kısa bir süreliğine de olsa uzaklaştırdı.
Kösem Sultan, oğlunun bu davranışı affetmeyecek ve Sultan İbrahim'in tahttan indirilerek öldürülmesine göz yumacaktı.
KÖSEM SULTAN NASIL ÖLDÜRÜLDÜ?
Kösem Sultan'ın yıldızı, torunu IV. Mehmed'in tahta çıkarılmasıyla daha da parladı. IV. Mehmed'in annesi Turhan Sultan daha tecrübesiz olduğu gerekçesiyle Kösem Sultan Osmanlı tarihinde bir ilk olarak Valide-i Muazzama unvanı ile Harem'de bırakıldı.
Ancak Turhan Sultan'ın giderek siyasette etkili olmaya başlaması Kösem Sultan ile onu rakip durumuna getirdi. Kösem Sultan, Turhan Sultan'ı öldürtmek için bir düzen hazırladığı. Ancak Kösem'in kendisi, feci bir şekilde Osmanlı tarihinin en meşhur cellatlarından biri olan Kara Ali'nin acımasız ellerinde son nefesini verdi.
SULTAN AHMED HAZİRESİNE DEFNEDİLDİ
Kösem'in ölüsü sevenlerinin gözyaşları eşliğinde önce Eski Saray'a götürüldü. Oradan da eşi Sultan I. Ahmed'in türbesine götürülerek defnedildi.
Böylece "Kadınlar Saltanatı" denilen dönemin en güçlü kadını olan Valide-i Muazzama Kösem Mahpeyker Sultan, Valide-i Maktule, yani "Katledilmiş Valide Sultan" olarak tarih sayfalarındaki müstesna yerini aldı.