Arama
Osmanlı’ya başkaldıran ilk örgüt: Filik-i Eterya
Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ilk defa isyancı bir örgüt ortaya çıktı. 19. yüzyılda Ruslar, mezhep birliğini bahane ederek Rumları, Sırpları, diğer etnik unsurları Osmanlı'ya karşı doldurdular ve 1814'te "Filik-i Eterya" isimli bir örgüt kuruldu. Bu, Yunanistan'ın bağımsızlığı yolunda atılan kanlı bir adımdı!
🔵 Amaçlarına ulaşmak uğruna her yolu mübah gören Yunanlılar, nufüslarının bulundukları yerlerde de isyanlar çıkarmayı başarır.
🔵 Ege Adaları, Girit ve Kıbrıs'ta da ayaklanmalar görülür. Bu isyanlarda pek çok Türk öldürülürken, isyancılar Osmanlı'nın mezkûr yerlerdeki otoritesini zayıflattılar.
🔵 Devam eden ayaklanmaları bastırmaya çalışan Osmanlı ordusu ise çete savaşları ile yıpranır. Karada ve denizde askeri gücü kalmayan Devlet-i Aliyye'nin bu durumunu fırsat bilen Rusya, savaş ilan eder.
🔵 Batı'da Edirne'ye, doğuda Erzurum'a kadar gelen Ruslar, Bab-ı Ali'yi barış istemeye zorlamıştır. 1829'da yapılan Edirne Antlaşması ile Eflâk, Boğdan ve Sırbistan'ın imtiyazları artırılır ve Yunanistan'a bağımsızlık verilir.
🔵 Edirne Antlaşması'ndan 5 ay sonra İngiltere, Fransa ve Rusya arasında imzalanan Londra protokolü ile Yunanistan'ın kurulduğu ilan edilir.
🔵 1829 yılında kurulan Yunanistan'ın sınırları, Mora yarımadasını ve Atina'yı da içine alır. Attika'dan Tesalya'ya kadar uzanan bir Yunan Devleti kurulur. Bu devleti Osmanlı, 1830 yılında tanır.
🔵 Böylece Osmanlı'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ilk devlet Yunanistan olmuştur. Bu olayın, devletin dağılmasının başlangıç noktası olduğu tarihçiler tarafından dile getirilir.
🔵 Bu bağımsızlık hali, devletin himayesinde yaşayan diğer azınlıkları da bağımsızlıklarını kazanmak ve müstakil bir devlet kurmak için harekete geçirir.
🔵 Kuşkusuz bu isyanların başarılı olmasında Avrupa tarafından sessizlikle karşılanması ve Rusya tarafından desteklenmesi önemli rol oynamıştır.
🔵 Osmanlı'yı "Hasta Adam" olarak niteleyen Ruslar, "sıcak denizlere inme" politikası nedeniyle uzun yıllar süren sonra savaşlardan sonra bir de isyancı örgütleri destekleyerek iyice yıpratmıştı.