Selçuklu'nun başkenti Konya'nın ilk medresesi: İplikçi Camii
İplikçi Cami, Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti olan Konya'nın ilk medresesiydi. İplikçi Camii'nin bitişiğinde 13. yüzyılda inşa edilen yapı, devrinde önemli bir ilim merkeziydi. Hatta öyle ki Mevlana ve babası Bahaddin Veled bu medresede ders vermişti. Peki, günümüze yalnızca küçük bir kümbeti intikal eden yapının tarihimiz açısından önemi neydi?
Giriş Tarihi: 15.09.2020
16:57
Güncelleme Tarihi: 30.06.2021
10:31
Sesli dinlemek için tıklayınız.
"BİZE MEDRESEDE DURMAK YARAŞIR"
Medreseye dair bir hikaye…
📌Sultanü'l-ulema Bahaeddin Veled , Konya'yı geldiği zaman Konya'da Selçuklu Sultanının sarayında misafir olmayı reddedip Altun-Aba Medresesi'ne inmişti. Âriflerin Menkıbeleri 'nde Ahmed Eflâkî bu olayı şu şekilde aktarır:
"Sultan'ın niyeti Sultanü'l-ulemayı kendi sarayında ağırlamak ve onu orada misafir etmekti. Baha Veled kabul etmedi, bize medrese durmak yaraşır diyerek Altun Aba Medresesi'ne indi."
Medreseye dair ilgi çekici detaylar
📌Medrese 38 öğrenci okuyordu.
📌Vakfiyesine göre burada okuyan öğrencilerin Hanefi ve Şafii mezhebinden olduğu düşünülmektedir.
📌Medrese eğitim beş yıldır, beş yıldan sonra başarısız görülen öğrenciler medresen atılmaktadır.
📌Öğrencilerin kitap ödünç alabildiği bir kütüphanesi mevcuttur. Öğrencilerin kitap ödünç almasındaki yöntemler günümüzdeki gibi işlemektedir.
(x) Anadolu'ya Selçuklu'dan miras 5 medrese
📌Özel günlerde medrese tarafından öğrencilere yemek ve tatlı ikramlarında bulunulmuştur.
📌Kandil gibi mübarek gün gecelerde medrese mumlarla aydınlatılmıştır.
📌Medresede çalışan görevlilerin maaşları belli bir kurala göre bağlanmıştır. Öğrencilere de ödenen küçük miktarda para mevcuttur.
📌Medresenin vakıf gelirleri arasında Konya çevresinde bulunan arazi, köy, han ve dükkanlar bulunur.
İPLİKÇİ CAMİİ'NİN MİMARİ ÖZELLİKLERİ
İplikçi Camiinin güney bitişiğinde yer olan Altun-Aba Medresesi, ortasında büyük bir kubbesi bulunan kapalı medrese tipinde idi.
📌Medresenin yanında bulunan caminin ise dış görünüşü geçmişten bugüne büyük değişikliklere uğradı.
📌19. yüzyıla ait eski fotoğraflarda minarenin esaslı bir onarımdan geçtiği gözlemlenmektedir.
📌Camide Anadolu Selçuklu sanatına dair en eski örneklere de rastlanmaktadır. Barok karakterli bir mihrap bulunmaktadır.
YAPININ TARİHİMİZ AÇISINDAN ÖNEMİ NELERDİR?
📌Medresenin tarihimiz açısından ehemmiyeti büyüktür. 13. yüzyıla ait mihrap kalıntısının yerinde bulunması, hakkında pek çok bilgi edinmemizi sağlayan vakfiye kaydı ve Ortaçağ kaynaklarında adının geçmesi yapıyı önemli kılan özelliklerdendir.
📌Eserin bir diğer önemi de Mevlana'nın vaaz verdiği mekan olmasıdır. Ayrıca Mevlânâ ve babası bu külliyenin medresesinde ders vermişlerdir.