Arama
Bursa'nın gezilecek tarihi yerleri
Uygarlıklar beşiği Anadolu'nun cennet köşelerinden biri olan Bursa hem tarihi hem de doğa turizmi ile en çok tercih edilen illerimizden biri. Fikriyat.com'un kadrajından, 600 yıllık Ulu Camii'ni, Çelebi Mehmed tarafından yaptırılan Yeşil Camii'ni ve tarihi dokusuyla huzuru bir arada bulunduran Koza Han'ı tarihi bilgiler eşliğinde sizlerle buluşturuyoruz.
Taş, ahşap, alçı ve kalem işi her türlü süsün kullanıldığı, yapıldığı dönemde çinilerden itibaren tüm duvarların kalem işi nakışlarla süslendiği camide bugün sadece kubbe içlerinde ve eteklerinde kalem işi süslemeler dikkati çekiyor.
Caminin girişindeki taç kapı, taş oymacılığının özgün bir ürünü olarak kendisini sergiliyor. Cephedeki pencere alınlıklarında ve kartuşlardaki mermer yazı ve süslemeler de ince sanat ürünü olarak kendini gösteriyor.
Her ne kadar ismi yeşil olsa da dünyadaki en güzel Turkuaz tonuna sahip olan killiyenin ismi nereden geliyor derseniz, hemen şöyle açıklayabiliriz. Külliye yeşil adını, literatüre üretilmesi imkansız seramik olarak geçen mavi, yeşil ve turkuaz renkli İznik çinilerinden alıyor. Şehrin ortasında ve ovaya hakim bir tepe üzerinde inşa ettirilen külliye bünyesinde yer alan, planı ve çini süslemeleriyle Tebriz'deki Gök Mescit'e benzeyen Yeşil Cami, diğer yapılar gibi şehrin siluetinde önemli bir yer tutuyor.
Yeşil Cami ve Yeşil Türbe'de kullanılan çiniler, sır altı, renkli sır, mozaik çini tekniklerinde yapılmış ve kabartma sarı, lacivert, firuze ve beyaz renklerden oluşan önemli sanat eserleri olarak dikkati çekiyor. Türbenin dış duvarları kubbe kasnağına kadar 6 köşeli, yeşil ve firuze yeşili çinilerle kaplı. Girişin solundaki çiniler orijinal ve diğerleri geç devirlerde yapılan onarımlar sırasında yenilenmişler.
Türbenin kenarlarında ayna kısımları sivri kemerli dikdörtgen birer pencere vardır. Bunların üzerileri açık mavi zemin üzerine renkli sülüs yazılarla süslenmiştir. İstiridye kabuğu şeklinde sonuçlanan kapı nişinin iki yanında ise küçük çinili mihraplar yer almıştır. Ceviz ağacından türbe kapısına geometrik örgü motifleri işlenmiştir. Türk ahşap işçiliğinin en güzel örneklerinden olan bu kapı Tebrizli Ahmet oğlu Hacı Ali'nin eseridir.
İki basamakla girilen türbenin ortasında sekiz köşeli bir kaide ve Çelebi Sultan Mehmet'in sembolik sandukası yer alır. Sandukanın alt kısmında, koyu mavi ve sarı renkli zemine stilize gelincik ve lotus motifleri ile bezenmiş çiniden küçük mihrapçıklar peş peşe sıralanır. Türbede Çelebi Sultan Mehmet'in kızlarından Varna'da şehit olan Karaca Paşa'nın zevcesi Selçuk Hatun, Hafsa Hatun, Ayşe Hatun, Sitti Hatun ve 1429 yılındaki vebadan ölen oğulları Mahmut ve Yusuf ile, 1422'de idam edilen Mustafa ve Daya Hatun gömülüdür.
Türbenin iç duvarları 3 metre yüksekliğe kadar sekiz köşeli, yeşil çinilerle kaplanmıştır. Bunların üzerilerinde de Selçuklu üslubunda madalyonlar, pencere üzerindeki ayna kısmında Hz. Muhammed'in sözlerini içeren yazılar bulunur. Edirne, Sultan II. Murat Camisi'nin mihrabına benzeyen Yeşil Türbe'nin mihrabı sözcüğün tam anlamıyla eşsiz bir sanat eseridir.
Fikriyat
Özge Özkul