Arama
Türk lehçelerinde selamlaşma - I
Türk gelenek ve göreneklerinde belli başlı, değişmez manevi kültür ögeleri bulunur. "Herhangi bir yerde karşılaştığımız tanıdıklarımıza hal ve hatırlarını sormak" bunlardan sadece biridir. Zamanla selamlaşma kalıpları değişse de kullanılan sözcüklerin mahiyeti değişmez. İşte, geçmişten günümüze Türk lehçelerinde selamlaşma ifadeleri...
BAŞKURT TÜRKÇESİ
Nasılsın? - İsanmihiz?
🔹 Kuzeybatı Türk lehçelerinden biri olan Başkurt Türkçesi, diğer lehçelere göre çok bilinmez. Halbuki ağız olarak Tatar Türkçesine çok yakındır.
🔹 Başkurt Türkçesinde önemli bir özellik bulunur. Bu özelliği sayesinde diğer lehçelerinden ayrılmaktadır. Bu da ortak olan Eski Türkçe kelimelerindeki /s/ harfinin /h/ harfine dönüşmesidir. Bundan ötürü Başkurt Türkçesi'nde "nasılsın?" ifadesini "esen misiniz?" manasına gelen "isanmihiz?" soru kalıbı karşılamaktadır.
↪Bu soru kalıbının yerine ara sıra "hawlıqmı?" ifadesi de kullanılmaktadır.
-İsanlikmi, azam zattarı?
- İyi misiniz millet?
Türk lehçelerinde "afet, felaket"
SAHA TÜRKÇESİ
Nasılsın - Haydah oloroğut?
🔹 Kuzeydoğu Türk lehçeleri arasında Türkiye Türkçesine en uzak Saha lehçesidir. Saha Türkçesinde "nasılsın, iyi misin?" ifadelerini "Haydah oloroğut" soru kalıbı karşılamaktadır.
-En saydah oloroğut?
-Sen nasılsın?
ALTAY TÜRKÇESİ
Nasılsın? - Cakşi ba?
🔹 Kuzeybatı Türk lehçesinden sonra rotamızı Kuzeydoğu Türk lehçelerine çeviriyoruz. Bu grupta Hakas, Saha, Tuva ve Altay Türkçeleri yer almaktadır.
🔹 Altay Türkçesinde "iyi misin, nasılsın?" soru kalıplarını daha çok "cakşı ba?" ifadesi karşılamaktadır. "Cakşı" sözcüğü bizi bildiğimiz iyi, güzel manasındaki "yakşı" kelimesini karşılamaktadır.
↪ Burdan da anlayacağımız gibi Türkler dünyanının neresinde olursa birbirlerini ortak kelimeler sayesinde anlayabilmektedir.
-Ata cakşı ba?
-Baba nasılsın?