Arama
Mehmet Akif, polis tarafından nasıl takip edildi?
Yeni düzen olan Cumhuriyet rejimi ile birlikte kurucu kadronun içerisinde bazı isimlerin bulunmayacağı açıktı. Mehmet Akif de bu kafileden biriydi ve zamanı gelince o da Türkiye'den ayrılacaktı.1935 ortalarında Fransız hakimiyetindeki Antakya'ya giden Akif, orada da peşine bir polis takıldığını ve bu polisin Ankara'dan aldığı emir doğrultusunda yalan yanlış bilgiler topladığını bilmiyordu. Akif'in, ihtilal hukukuna göre sürekli izlendiği, hakkında rapor tutulduğu, aslı astarı olmayan bilgilerle rencide edildiği anlaşılıyordu. İşte Mehmet Akif'in polis tarafından takip edildiğine dair o belgeler...
Bir gün sonra, İçişleri Bakanının imzasıyla İstanbul Valiliğine gönderilen cevabî yazıda, "Şair Mehmet Akif'in Mısır'dan gelen kitapları eski Arap harfleriyle basılmış olduğundan dışarı çıkarılması Türk Harfleri Kanunu hükümlerine muhaliftir. Bu kitaplardan birkaç nüshasının tetkik edilmek üzere elde edilmesi ve Vekalet'e gönderilmesi" rica edilmektedir.
Ancak Emniyet İşleri Umum Müdürü Y. Çağlar'ın "çok acele" antetli yazısı, bütün tantanayı açıklamaktadır. Emniyet İşleri Umum Müdürü Y. Çağlar, Matbuat Umum Müdürlüğü'ne gönderdiği yazısında şöyle diyor:
"Bu kitapların eski Arap harfleriyle basılmış ve muhteviyatı irticai propagandalarla dolu bulunduğu görülmüş olduğundan gümrükten çıkarılmasına müsaade edilmeyerek mahrecine iadesi İstanbul Valiliği'ne bildirilmiştir.
Zararlı yazıları ihtiva eden sözü geçen kitapların yurdumuza sokulmaması ve herhangi bir surette sokulacak olanların toplattırılması için müstacelen karar istihsalini saygı ile arz ve rica ederim."
İçişleri Bakanlığı ise jet hızıyla olaya el koymuş ve Gölgeler'in "gümrük muamelesinin ikmalinden sonra müruruna müsaade edilmesini ve alınacak tertibat ile şehre çıkarılır çıkarılmaz derhal müsadere edilmesini ve sonunun bildirilmesini" diler.
Cumhuriyet'in ilk yıllarında, Halide Edip, Refik Halit, Rıza Tevfik gibi edebiyatçıların sürgün edilmesiyle Akif'in Mısır'a gitmesi birbirinden farklıdır. Akif, "ideolojik sebeplerle" Türkiye'den ayrılmış ve gurbeti göze almışken, diğerleri iktidar kavgasının bir tarafı olduğu için tasfiye edilmişti.
Mesela Halide Edip, Refik Halit ve Rıza Tevfik seküler bir dünya görüşüne sahiptiler; ancak geçmiş yıllardaki siyasi pozisyonları dolayısıyla kurulan düzende onlara ihtiyaç yoktu. Onlar da bulundukları ülkede takip edildiler, haklarında raporlar tutuldu. Akif ise, başından beri İslâmî bir dünya görüşüne sahipti, hayalini kurduğu Türkiye'nin aksi istikamete doğru kaydığını görünce gitmeyi tercih etti.