Arama
Cemil Meriç'in İslam irfanını yansıtan mirası Külliye’de
Bir çağın vicdanı olan Cemil Meriç, düşünce dünyasıyla sadece dönemini değil ondan yıllar sonra gelen nesilleri de etkiledi. Hayatını, 'Türk irfanına adamış, münzevi ve mütecessis bir fikir işçisi' olarak tanımlayan Meriç, görme yetisini kaybettikten sonra karanlık dünyasını kitaplarla aydınlattı. Kütüphanesinde 11 bin 500 kitabı bulunuyordu. Cemil Meriç'in kızı Prof. Dr. Ümit Meriç, babasının kütüphanesindeki her biri eşsiz 300 Osmanlıca eseri, Cumhurbaşkanlığı Külliyesine bağışladı.
"İnsanlar sevilmek için yaratıldılar. Eşyalar ise kullanılmak için. Dünyadaki kaosun nedeni; eşyaların sevilmeleri ve insanların kullanılmaları."
Her kitabın babasından bir iz taşıdığına değinen Meriç, "Bütün ciltlerinde babamın ellerinin sıcaklığını hissediyorum. Bir kısmı beraber okuduğumuz kitaplar, fakat böyle olmasına rağmen kitapların benim kütüphanemde kalmasının egoizm olduğu kanaatine vardım. Külliyeye kitapları hediye etmek suretiyle, 'kökü mazide olan atiyim' inancına sahip olan ülkemin hafızasının hücrelerine birkaç hücre de ben ilave ederek onu devletime armağan ediyorum, dolayısıyla toplumuma, beşeriyete armağan etmiş oluyorum" dedi.
Cemil Meriç'in kızı Prof. Dr. Ümit Meriç, "kahraman" olarak nitelediği babasının 38 yaşında görme yetisini kaybettiğini, 68 yaşında felç olduğunu, 71 yaşında da hayatını kaybettiğini söyledi. 20. yüzyıl Türkiye'sinin yetiştirdiği en büyük mütefekkirlerden Cemil Meriç'in kitap okumayı, "bilmece çözmenin güzelliği gibi" diye tarif ettiğini aktaran Prof. Dr. Meriç, babasının hayatını "kitap almak ve kitap yazmak" şeklinde özetledi. Babasının görme yetisini kaybettikten sonra karanlık dünyasını kitaplarla aydınlattığına vurgu yapan Prof. Dr. Meriç, Cemil Meriç'in, eserlerini ülkenin değerlerine adayan fikir işçisi olduğunu kaydetti.
Cemil Meriç, deneme, inceleme dalında "Balzac", "Hind Edebiyatı", "Saint Simon / İlk Sosyolog - İlk Sosyalist, Dillerin Yapısı ve Gelişmesi", "Sosyalizm ve Sosyoloji Tarihinde Pierre Joseph Proudhon: 1809-1865", "İdeoloji", "Bu Ülke", "Umrandan Uygarlığa", "Hind ve Batı", "Bir Dünyanın Eşiğinde", "Mağaradakiler", "Kırk Ambar", "Bir Facianın Hikayesi", "Işık Doğudan Gelir", "Kültürden İrfana", "Jurnal I-II", "Sosyoloji Notları ve Konferanslar" eserlerini kaleme aldı.
Yazar ayrıca 1943'te "Altın Gözlü Kız", 1945'te "Otuzundaki Kadın", "Onüçlerin Romanı", 1946'da "Kibar Fahişelerin İhtişam ve Sefaleti", 1956'da "Hernani", 1966'da "Marion de Lorme", 1980'de "Ziya Gökalp Türk Milliyetçiliğinin Temelleri" (Uriel Heyd'den), 1981'de "Köprüden Düşenler", 1983'te ise "Batıyı Büyüleyen İslam" adlı eserlerin çevirisine imza attı.