Egemen güç olmanın sembolü: Osmanlı'da sikke
Para hiçbir zaman salt bir ekonomik değer unsuru olmamıştır. Kültürün, inancın, gücün, savaşın ve barışın, birliğin ve ayrılığın ifade edildiği bir mecra olmuştur. Kısacası para, aslında onun dilini bilenlerle konuşur. Osmanlı'nın ekonomik durumunun yanında mimarisi, sosyal ve kültürel yapısı hakkında bilgi edinmenizi sağlayacak sikkeler hakkında merak edilenleri derledik.
Giriş Tarihi: 02.05.2020
14:40
Güncelleme Tarihi: 02.05.2020
15:34
ABDÜLMECİD DEVRİ SİKKELERİ
Batı modeli bir eğitim alan Abdülmecid, Osmanlı Devleti'nin modernizasyonuna büyük önem vermiştir. Bu modernizasyon çalışmaları etkisini darphanelerde de göstermiştir. Sultan Abdülmecid zamanındaki en önemli gelişmelerden biri, Tanzimat'ın ilanı ve buna bağlı olarak yaşanan düzelme ve gelişmelerin sikke basımına da yansımasıdır.
Bu kapsamda 1840 yılında Tashih-i Sikke adlı bir kararname çıkarılması yoluyla Batı dünyasında kullanılan standartlarda sikkelerin basımına başlanmıştır. Bu uygulamanın Osmanlı para sisteminde köklü değişikliklere yol açacak bir dönüm noktası olmasından dolayı İstanbul Darphanesi Tashih-i Sikke adını taşıyan bir de madalya çıkarmıştır. Böylece sikke basım tekniklerinde Avrupa menşeli makinelerin kullanımı yayıldı.
Sikkenin ön yüzünde yıldızlar ve çiçek bezemeleri bitki bordürü içerisinde Sultan Abdülmecid tuğrası yer almaktadır. Tuğra altında, sikkenin on yedinci cülus yılında basıldığını gösteren ''Sene 13'' ibaresi görülmektedir. Sikkenin arka yüzünde yıldızlar ve çiçek bezemeli bitki bordürü içerisinde ''Azze nasruhu duribe fi Kostantiniyye 1255'' ibaresi bulunmaktadır.
Günümüz Türkçesi ile: Allah'ın yardımıyla aziz olsun. 1255'te Kostantiniyye'de basıldı.
II. OSMAN DEVRİ SİKKELERİ
Sultan II. Osman'ın tahta geçtiği 1617 yılında hemen bir sonra, 1618'de devrin Osmanlı para piyasasını saran bir devalüsyon, yani para değerinde düşürülme gerçekleştirilmişti. Akçenin değeri zaten çok düşüktü.
Sultan II. Osman tahta çıkınca, 1618 senesinde Darphane Nazırı Bekir Efendi'nin tedbir ve teşebbüsüyle, değeri düşük bu züyuf sikkeler çoğalmıştır.
Sikkenin ön yüzünde ''Sultan ül berreyn ve hakan ül Bahreyn es sultan ibn üs ultan'', arka yüzünde ise ''Sultan Osman bin Ahmed Han azze nasrahu duribe fi Kostantiniyye sene 1027'' ifadeleri yer almaktadır.
Günümüz Türkçesi ile: İki karanın sultanı ve iki denizin hakanı sultan oğlu sultan Ahmed Han oğlu Osman Allah'ın yardımıyla aziz olsun. Kostantiniyye'de 1027 senesinde darp edildi.
III. SELİM DEVRİ SİKKELERİ
Sultan III. Selim'in padişahlığı ve devlet adamlığı kadar öne çıkan şahsi hususları arasında şair, bestekâr ve hattat olması gelmektedir.
Ekonomik, mali ve siyasi gelişmelere bağlı olarak III. Selim'in saltanatının çeşitli dönemlerinde adına basılan altın sikkelerin ayar ve ölçülerinde kısmi azaltmalar yaşanmıştır. Sultanın, altın sikkelerinde görülen söz konusu ayar düşürme uygulaması gümüş para kıymetine de yansımıştır.