Arama

İstanbul'un hafızasında yer edinen beş önemli olay

İstanbul'da ilk fuar fikrinin Sultan Abdülaziz tarafından düşünüldüğünü ancak Prens Fazıl Mustafa Paşa tarafından hayata geçirildiğini biliyor muydunuz? Peki, Sultanahmet Camii ve Süleymaniye Camii inşasının yedi yılda tamamlandığını? Sizler için İstanbul'un hafızasında yer edinmiş beş önemli olayı listeledik.

  • 11
  • 14
BÜYÜK CİBALİ YANGINI (2 Eylül 1633)
BÜYÜK CİBALİ YANGINI 2 Eylül 1633

İstanbul tarihinin en büyük yangınlarından biri olan Cibali yangını, 2 Eylül 1633'te bir kalafatçı dükkanında başlayarak etrafa yayılmış ve üç gün boyunca devam ederek şehrin önemli bir kısmını mahvetmiştir. Bir gemi kalafatlanırken yakılan ateş, şiddetli poyraz nedeniyle önce civardaki kayıkhaneleri tutuşturmuş, sonrasında evden eve, sokaktan sokağa, mahalleden mahalleye atlayarak Küçükmustafapaşa Çarşısı, Zeyrek, Unkapanı, Atpazarı, Aşıkpaşa, Fatih, Küçükkaraman ve Büyükkaraman semtlerini, yani İstanbul'un önemli bir kısmını harabeye çevirmiştir. Başka bir ifadeyle Suriçi İstanbul'unun yüzde yirmisini ortadan kaldırmıştır.

  • 12
  • 14

Binden fazla evin yandığı bu büyük afetin bir başka yönü daha vardır. Dönemin padişahı IV. Murad'ın, o yıllarda İstanbul'da asayişsizlik nedeniyle yaşanan kargaşa dönemini bu yangını kılıf ederek koyduğu şiddetli yasaklarla sona erdirdiği söylenir. Yangının ne şekilde başladığı iyi bilindiği halde, padişah yangına tiryakilerin sebep olduğu gerekçesiyle tütünü yasaklamış, şehrin asayişini bozan ve öteden beri işsiz güçsüz serserilerin barınağı haline gelen kahvehane ve meyhaneleri kapattırmıştır. Evlerinden olan insanlar kahvehanelere sığındığından bu tip mekanlarda önemli miktarda kalabalıklar oluşturmuş ve padişah buralarda bir fitne doğar diye bu tip mekanlara müsaade etmeyerek devrin şartlarına göre gayet makul bir yol izlemiştir.

  • 13
  • 14
İSTANBUL’DA İLK YERLEŞİM
İSTANBUL’DA İLK YERLEŞİM

Çok kısa bir süre önceye kadar, elde kesin bilgiler bulunmamasına rağmen İstanbul'da ilk yerleşimle ilgili yaygın düşünce, şehrin bir Megara kolonisi olarak kurulduğu şeklindeydi. Efsanelere göre, M.Ö. 658'de Trak kökenli komutanları Bizans önderliğinde yola çıkan Megaralılar, daha önceleri kurulmuş olan Kalkhedon'un (Kadıköy) karşı kıyısında, bugünkü Sarayburnu'nun olduğu yerde bir kent kurmuştu. Yine efsaneye göre, Delfi Tapınağı'ndaki kahinin öğüdüne uyarak burayı seçmiş olan Megaralılar, komutanlarının adından hareketle, kente ''Bizantion'' adını vermişlerdi. Buna göre, bugün Topkapı Sarayı ve Ayasofya'nın kapladığı alanda kurulan şehir, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde gelişmiş ve zamanla yaklaşık olarak bugünkü Fatih ilçesinin bulunduğu alana yayılmıştır.

  • 14
  • 14

Ne var ki bu bilgiler şehrin ilk kuruluşuyla ilgili olmamalıdır. İlber Ortaylı, Bizans adının 16.yüzyılda Alman J. Wolf'un uydurduğu bir isim olduğunu ve bu tarihten önce böyle bir ifadenin hiçbir literatürde yer almadığını söyleyerek, bu adlandırmanın arkasında siyasi bir amaç yattığını belirtmektedir. Bunun yanında, son yıllarda Marmaray Projesi çerçevesinde Yenikapı'da yapılan kazılarla ortaya çıkarılan kalıntılardan, şehrin geçmişinin 8.500 yıl önceye, Cilalı Taş Devri'ne kadar uzandığı tespit edilmiştir. Böylece şehrin Yunan kolonicileri tarafından kurulduğuna dair efsanevi bilgilerin gerçeği yansıtmadığı kesinlikle anlaşılmıştır. Yenikapı'da şimdiye kadar ulaşılan yaklaşık 25 bin buluntu, halen kayda alınarak incelenmektedir. Bunların tam olarak etüt edilmesinden sonra, İstanbul'un ilk kuruluşuyla ilgili tam ve daha sağlıklı bilgilere ulaşılmış olacaktır.

Kaynak: İstanbbul'un 100 önemli olayı, Kültür A.ş

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN