Arama
Müslüman alimlerin optik ile ilgili çalışmaları
Görmeye dair ilk teorileri Yunan bilginleri ortaya atmış; ancak Müslüman alimlerin çalışmaları bu teorilerin gerçeği yansıtmadığını ortaya koymuştu. Bundan bin yıl önce Kindi, İbnü'l Heysem ve İbn Sehl gibi Müslüman alimler, gerçekleştirdikleri deneyler ve keşiflerle görmenin doğasını açıklamışlar; optik biliminin temellerini atmışlar ve kendilerinden sonra gelen bilim insanlarına önemli bir miras bırakmışlardı. Öyle ki, kaleme aldıkları eserler, optik ilminin başlıca kaynakları olmuşlardı.
Işık karşıdaki duvara vurmuş ve güneşin tutulma sırasındaki yarım ay şeklindeki biçimini almıştı.
Bunu gören Heysem, şu tespiti yaptı: "Güneşin tutulma sırasındaki görüntüsü, tam tutulma olmadığı müddetçe, şunu söyler: Güneş ışıkları, dar ve yuvarlak delikten geçerek deliğin karşısındaki düz yüzeye düştüğünde hilal şeklini alır."
Işığın delikten dağılmayarak deliğe paralel düz beyaz yüzey üzerinde baş aşağı bir görüntü oluşturduğunu açıkladı.
Üstelik delik ne kadar küçük olursa oluşan görüntünün de o kadar net olacağını belirledi.
Işık, karanlık odanın karşı duvarı üzerinde de ilk koninin tam tersi biçimde ikinci bir koni meydana getiriyordu.
Bu keşifler, sonraki aşamalarda Karanlık Oda'nın icadıyla neticelenecek ve İbnü'l Heysem tarihte bilinen ilk kamera olan karanlık oda ya da lenssiz kamerayı yapan kişi olacaktı.
Nesneleri kamera gibi baş aşağı değil düz bir biçimde gördüğümüzü; optik sinirlerin, görüntüyü analiz eden ve tanımlayan beyinle bağlantı sağladığını izah etmişti.
İbnü'l Heysem'in deneylerinde sıkça kullandığı Beytü'l muzlim terimi, Latinceye karanlık, özel veya kapalı oda anlamına gelen camera obscura biçiminde çevrilmişti.
İbnü'l Heysem'in eserlerinin birçoğu, özellikle de hacimli kitabı Kitâbü'l Menâzır, Orta Çağ bilginlerinden Cremonalı Gerardus tarafından Latinceye tercüme edildi.
Bu, Roger Bacon ve Witelo gibi büyük 13'üncü yüzyıl düşünürlerinin ve hatta Leonardo da Vinci gibi 15'inci yüzyıl sanatçılarının çalışmalarında hatırı sayılır bir etki doğurmuştu.